Czarne dziury powstałe tuż po Wielkim Wybuchu, tzw. pierwotne czarne dziury (PBH), mogą być kluczowymi składnikami Wszechświata – a nawet „ziarnami”, od których rozwinęły się najjaśniejsze obiekty, czyli kwazary. Najnowsza teoria, przedstawiona przez naukowców ze Swinburne University, wskazuje, że to właśnie te pierwotne czarne dziury mogły dać początek gigantycznym czarnym dziurom znajdującym się dziś w centrach galaktyk.
PBH różnią się od znanych nam czarnych dziur. Te drugie powstają po śmierci masywnych gwiazd, tymczasem PBH miałyby powstać bardzo wcześnie – w ciągu pierwszych tysięcy lat po powstaniu Wszechświata – na skutek drobnych zaburzeń w gęstości promieniowania. Te mikroskopijne różnice mogły doprowadzić do zagęszczenia materii i utworzenia miniaturowych czarnych dziur.
Według naukowców, jeśli takie obiekty rzeczywiście istniały, mogły one działać jak „zalążki”, przyciągając coraz więcej gazu i pyłu, aż urosły do rozmiarów supermasywnych czarnych dziur w sercach kwazarów. Kwazary są jednymi z najjaśniejszych zjawisk we Wszechświecie – w ciągu kilku sekund potrafią wyemitować więcej energii niż nasze Słońce przez miliardy lat!
Nowa teoria dobrze tłumaczy, dlaczego rozkład jasności kwazarów (tzw. funkcja jasności) zgadza się z przewidywaniami matematycznymi, jeśli uznać, że „ziarnem” była PBH. Co więcej, to samo podejście pozwala lepiej zrozumieć powstawanie galaktyk radiowych, które – według autorów – mogą być kolejnym etapem ewolucji kwazarów.
Co ciekawe, teoria przewiduje, że w przyszłości kwazary mogłyby posłużyć jako „świece standardowe” do mierzenia odległości kosmicznych – podobnie jak supernowe typu Ia. Naukowcy czekają na nowe dane z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba, które pozwolą sprawdzić, czy model się potwierdzi.
Jeśli przewidywania się sprawdzą, być może zyskamy nowe narzędzia do poznawania tajemnic wczesnego Wszechświata i zrozumiemy, jak rodziły się galaktyki oraz ich najpotężniejsze jądra.
Źródło: Universe Today
