Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak mózg tworzy myśli lub dlaczego coś nagle pojawia się w twojej głowie? Może to wydawać się magią, ale mózg jest jak superkomputer, który pomaga nam myśleć, uczyć się i podejmować decyzje.

Wyobraź sobie mózg jako tętniące życiem miasto z wieloma ulicami i budynkami. Każda część mózgu ma swoje konkretne zadanie, tak jak różne obszary miasta służą różnym celom. Kiedy pomyślisz, to jakby wiadomość przemieszczała się przez miasto, przechodząc z jednej części do drugiej.

Jako profesor psychologii i neuronauki, badam mózg od prawie 20 lat. Neurolodzy, neurobiolodzy i neurochirurdzy pracują codziennie, aby lepiej zrozumieć mózg. Wciąż jednak wiele pozostaje do odkrycia.

Twój mózg ma cztery główne części, a każda z nich składa się z wielu „budynków”.

Neuron jest kluczowym elementem mózgu – to małe komórki, które wysyłają i odbierają sygnały, komunikując się ze sobą.

Twój mózg zawiera od 80 do 100 miliardów neuronów. Neurony grupują się, tworząc szlaki nerwowe, które są jak ulice i autostrady w mieście. Kiedy myślisz, neurony w mózgu aktywują się i tworzą impulsy elektryczne. Te impulsy podróżują wzdłuż szlaków nerwowych, uwalniając małe chemikalia zwane neurotransmiterami.

Neurotransmitery to jak ekipa budowlana, która buduje drogi, ułatwiając przekazywanie wiadomości. Można to sobie wyobrazić jako drogę gruntową, która z czasem, gdy przejeżdża po niej coraz więcej samochodów, zostaje przekształcona w asfaltową ulicę, a następnie w autostradę.

Gdy uczysz się nowych rzeczy i doświadczasz świata, te połączenia stają się silniejsze. Na przykład, gdy uczysz się jeździć na rowerze, możesz na początku mieć trudności z koordynacją mięśni i równowagą. Jednak im więcej ćwiczysz, tym łatwiej ci to przychodzi, ponieważ neurony tworzą sieci neuronowe.

Dlatego praktyka i powtarzanie są ważne dla doskonalenia umiejętności, niezależnie od tego, czy grasz na pianinie, czy uczysz się języka. Neurony, które razem się aktywują, tworzą trwałe połączenia. Naukowcy mają powiedzenie: „Neurony, które razem się aktywują, razem się łączą”. Pewne wzorce myślenia lub zachowania wynikają z tego rodzaju zsynchronizowanej aktywności.

Rozwój kreatywności

Świadomie odbierasz tylko niewielką część informacji, które przetwarza twój mózg. Stale otrzymuje on sygnały z twoich zmysłów – wzroku, słuchu, smaku, węchu i dotyku. Gdy widzisz słodkiego szczeniaka lub słyszysz ulubioną piosenkę, zmysły wysyłają sygnały do mózgu, wywołując lawinę myśli i emocji.

Mózg przechowuje również wspomnienia, które są jak pliki w komputerze, które możesz odczytać w dowolnym momencie. Wspomnienia kształtują twoje myśli i wpływają na to, jak postrzegasz świat. Na przykład, wspomnienie udanego dnia na plaży może sprawić, że poczujesz się szczęśliwy i zrelaksowany. Jeśli poczujesz zapach szarlotki, może to przywołać wspomnienia z pieczenia babci.

Kreatywność to kolejna supermoc mózgu. Gdy pozwalasz swojej wyobraźni szaleć, twój mózg może wymyślać nowe pomysły, historie i wynalazki. Artyści, pisarze i naukowcy używają swojej kreatywności, aby odkrywać nowe możliwości i rozwiązywać problemy.

Czy kiedykolwiek doświadczyłeś „eureka” momentu, kiedy genialny pomysł nagle pojawił się w twojej głowie? To mózg łączy kropki i wymyśla rozwiązanie.

Utrzymywanie mózgu w dobrej kondycji

Większość naukowców zgadza się, że sen jest bardzo ważny dla przetwarzania informacji z dnia i odpoczynku mózgu, a także tworzenia nowych połączeń. Wiele osób twierdzi, że po dobrze przespanej nocy ma nowe pomysły. Brak snu może sprawić, że trudno będzie myśleć jasno.

Oprócz odpowiedniej ilości snu, zdrowa dieta i ćwiczenia są kluczowe. Mózg potrzebuje składników odżywczych i tlenu, aby funkcjonować optymalnie i zwiększyć zdolności myślenia.

Wyzwania intelektualne również są korzystne: czytanie, rozwiązywanie łamigłówek, granie na instrumentach muzycznych, tworzenie sztuki, robienie matematyki, pisanie esejów i dzienników. Pozytywne myślenie także pomaga. Pamiętaj, że wszystko, co konsumujesz – jedzenie, oglądanie, słuchanie lub czytanie – ma wpływ na twój mózg.

Natomiast palenie papierosów, vapowanie, picie alkoholu i używanie narkotyków niszczy komórki mózgowe. Tak samo mogą działać urazy głowy, które mogą wystąpić podczas uprawiania sportów takich jak piłka nożna, soccer czy jazda na rowerze – ale noszenie kasku może zrobić dużą różnicę.

Mózg to fascynujący organ, który niestrudzenie tworzy myśli, wspomnienia i pomysły. W miarę postępu technologii naukowcy będą się dowiadywać coraz więcej o tym, jak biologiczne procesy dają początek naszym świadomym doświadczeniom. Nauka o mózgu to jak podróż na księżyc – mamy przed sobą długą drogę, zanim w pełni zrozumiemy, jak on działa.

Źródło: The Conversation