W Danii odkryto najstarsze runy wyryte na antycznym nożu, które mogą mieć prawie 2000 lat, stając się tym samym jednymi z najstarszych znalezisk runicznych w kraju. 8-centymetrowa żelazna klinga, znaleziona w starożytnym grobie niedaleko miasta Odense na centralnej wyspie Fionii w 2021 roku, nosi inskrypcję składającą się z pięciu run, które tworzą słowo „hirila”, mogące oznaczać „mały miecz” w języku ludzi Żelaznej Epoki zamieszkujących ten region.
Runy te, według Jakoba Bonde, kuratora w Muzeum w Odense, który dokonał odkrycia, wydają się być formą pisma „Starszej Futhark”, używanego między drugim a dziesiątym wiekiem. Inscription mogła odnosić się zarówno do samego noża, jak i jego właściciela, podkreślając wysoki status społeczny osoby, która potrafiła czytać i pisać. Odkrycie to rzuca nowe światło na wczesne użycie run oraz na starożytny język, który reprezentowały.
Oprócz noża, w grobie znaleziono także słoik z trzema brązowymi broszami, wskazującymi na to, że pochówek pochodzi z około roku 150 n.e. Runy te zostały uznane za jedne z najstarszych, jakie kiedykolwiek znaleziono w Danii, obok run na grzebieniu z kości odkrytym w 1865 roku.
Projekt ozdobny na drugiej stronie klingi może być inspirowany rzymskimi wzorami, co świadczy o wpływach Rzymian na mieszkańców Fionii w drugim wieku naszej ery. Runy, przez ponad 1000 lat używane w całej Północnej Europie do zapisywania inskrypcji w językach germańskich, związane są przede wszystkim z Wikingami i skandynawską kulturą, a ich kątowe litery umożliwiały łatwe wyrycie ich w kamieniu, kości czy metalu.
Źródło: Live Science