Wielka Czerwona Plama (WCP) Jowisza to jeden z najbardziej charakterystycznych elementów Układu Słonecznego. Ten ogromny sztorm obserwowany jest od XVII wieku, ale jego wiek i czas trwania są przedmiotem dyskusji. Czy naprawdę oglądamy ten sam fenomen od tamtych czasów?
WCP to gigantyczny antycyklon, większy od Ziemi, z wiatrami przekraczającymi 400 km/h. Pierwsze zapiski o tym sztormie mogą pochodzić z 1632 roku, gdy niemiecki opat użył swojego teleskopu do obserwacji Jowisza. Giovanni Cassini zauważył plamę w 1665 roku, nazywając ją Stałą Plamą (PS). Jednak obserwacje przerwano na 118 lat, aż astronom S. Schwabe dostrzegł podobną strukturę w 1831 roku.
Badania opublikowane w „Geophysical Research Letters” łączą historyczne zapisy z symulacjami komputerowymi, aby zbadać ten tajemniczy fenomen. Profesor Agustín Sánchez-Lavega, autor badania, wskazuje, że obecna WCP prawdopodobnie nie jest tą samą plamą obserwowaną przez Cassiniego. Według symulacji, Stała Plama zniknęła między połową XVIII a XIX wieku, co oznacza, że obecna WCP ma co najmniej 190 lat.
W 1879 roku WCP miała długość 39 000 km, a dziś ma 14 000 km i jest bardziej okrągła. Dzięki współczesnym teleskopom i misjom kosmicznym, takim jak Juno, mamy bardziej szczegółowe dane o WCP. Na przykład, Junocam zarejestrował obrazy z odległości 8 000 km od powierzchni Jowisza, a także zmierzył głębokość WCP, która wynosi około 500 km.
Symulacje komputerowe pokazały, że WCP mogła powstać z połączenia mniejszych wirów powstałych w wyniku niestabilności atmosferycznych, takich jak Południowe Zakłócenie Tropikalne (STrD). Proces ten mógł się rozpocząć w połowie XIX wieku, kiedy WCP była znacznie większa niż obecnie. Dlatego badacze sądzą, że obecna WCP ma około 150 lat.
Źródło: Science Alert
