Czy można zrozumieć Wszechświat bez poznania największych struktur w nim obecnych? W teorii – niekoniecznie. W praktyce – zdecydowanie nie. Olbrzymie obiekty mogą zniekształcać nasze postrzeganie kosmosu i wpływać na fundamentalne prawa astronomii.
Naukowcy odkryli największą znaną strukturę w kosmosie – Quipu, nazwane na cześć inkaskiego systemu pomiarowego. To kolosalne skupisko galaktyk o masie oszałamiających 200 biliardów mas Słońca. Quipu rozciąga się na ponad 1,3 miliarda lat świetlnych (ponad 400 megaparseków), co czyni je największym znanym superstrukturalnym obiektem we Wszechświecie.
Tak olbrzymia struktura musi mieć znaczący wpływ na otaczający ją Wszechświat. Badania Quipu mogą pomóc naukowcom zrozumieć ewolucję galaktyk, udoskonalić modele kosmologiczne oraz poprawić dokładność pomiarów astronomicznych. Wyniki tych badań zostały opublikowane w czasopiśmie „Astronomy and Astrophysics”, a głównym autorem pracy jest Hans Bohringer z Instytutu Maxa Plancka.
Superstruktury, takie jak Quipu, składają się z gromad i supergromad galaktyk. Ich ogromne rozmiary rzucają wyzwanie współczesnym modelom ewolucji Wszechświata. Quipu i cztery inne nowo odkryte superstruktury zawierają aż 45% wszystkich znanych gromad galaktyk, 30% galaktyk i 25% materii Wszechświata, zajmując 13% jego objętości.
Nazwa Quipu została nadana ze względu na przypominającą plecionkę strukturę, przypominającą inkaskie systemy węzłów używane do przechowywania danych. To niezwykle precyzyjne, choć pradawne narzędzie, doskonale oddaje naturę nowo odkrytej superstruktury.
Naukowcy wykryli Quipu, analizując dane rentgenowskie pochodzące z emisji gorącego gazu międzygalaktycznego. Dzięki temu byli w stanie określić jej masę i gęstość oraz zidentyfikować jej wpływ na otaczające galaktyki. Rentgenowskie obserwacje gromad galaktyk dostarczają kluczowych informacji o strukturze i rozkładzie masy we Wszechświecie.
Obserwacje wskazują, że superstruktury takie jak Quipu mają wpływ na mikrofalowe promieniowanie tła (CMB), wprowadzając fluktuacje zakłócające pomiary wczesnych etapów Wszechświata. Mogą także zakłócać pomiary stałej Hubble’a – fundamentalnej wartości określającej tempo rozszerzania się Wszechświata.
Badania wskazują, że Quipu nie jest strukturą trwałą – w przyszłości rozpadnie się na kilka mniejszych gromad. Na chwilę obecną stanowi jednak kluczowy obiekt do badań nad ewolucją kosmicznych megastruktur i ich wpływem na kształtowanie się Wszechświata.
Odkrycie Quipu otwiera nowe perspektywy w badaniach astronomicznych, a naukowcy planują dalsze analizy jej wpływu na ewolucję galaktyk i inne kluczowe aspekty kosmologii. To kolejny krok w kierunku lepszego zrozumienia ogromu Wszechświata i roli, jaką odgrywają w nim największe struktury.
Źródło: Universe Today
