W niedawno przeprowadzonym badaniu odkryto niezwykły mechanizm regulujący zachowanie mrówek. Ten mechanizm jest związany z tzw. „barierą krew-mózg” (BBB), coś na kształt bramy kontrolującej dostęp substancji do mózgu. Okazuje się, że BBB pełni kluczową rolę w określaniu, czy dana mrówka zostanie żołnierzem, czy zbieraczką.
Mrówki to społeczeństwa, w których każda jednostka ma przypisaną rolę: królowa składa jaja, robotnice zbierają pożywienie lub bronią gniazda jako żołnierze. To właśnie hormony, w tym „hormon młodzieńczy,” decydują o tym, kto wykonuje jakie zadanie.
Dotąd nie byliśmy pewni, jak molekularne mechanizmy wpływają na te hormony i kształtują zachowanie mrówek. Teraz badacze odkryli, że BBB odgrywa kluczową rolę w tej układance społecznej.
W badaniu przeprowadzonym na amerykańskich mrówkach cieślakach, naukowcy zidentyfikowali enzym o nazwie „esteraza hormonu młodzieńczego,” który rozkłada hormon młodzieńczy. Co ważne, ten enzym znaleziono wyłącznie w komórkach tworzących BBB.
Okazało się, że żołnierze mrówek mieli wyższe poziomy esterazy hormonu młodzieńczego niż zbieraczki. Dlatego mniej hormonu docierało do mózgów żołnierzy.
Manipulując dostępem do hormonu młodzieńczego, badacze byli w stanie zmienić rolę mrówek. Gdy hormon był wprowadzany bezpośrednio do mózgu żołnierzy, omijając BBB, mrówki porzucały rolę obrońców i zaczynały szukać pożywienia. Podobne zmiany następowały, gdy naukowcy ograniczyli produkcję esterazy hormonu młodzieńczego, manipulując genem odpowiedzialnym za jej produkcję.
Odkrycie to podkreśla znaczenie BBB w regulowaniu poziomów hormonów w mózgu mrówek. To nie tylko pasywna bariera, ale aktywny element wpływający na zachowanie społeczne.
Chociaż badacze nie sugerują bezpośrednich analogii u ssaków, to odkrycie otwiera drzwi do zrozumienia bardziej ogólnych mechanizmów kontroli zachowań społecznych u różnych organizmów. Przyszłe badania mogą dostarczyć więcej wglądu w rolę BBB w innych gatunkach.
Źródło: Live Science