Wszechświat fascynuje swoją złożonością i finezyjnym dostrojeniem parametrów fundamentalnych, które umożliwiają istnienie życia. Czy te ustawienia są dziełem przypadku, czy celowego projektu? To pytanie leży u podstaw zasady antropicznej, która od lat wywołuje burzliwe debaty naukowe i filozoficzne. Teraz, dzięki badaniom opublikowanym w Journal of Cosmology and Astroparticle Physics, pojawiła się możliwość jej empirycznego sprawdzenia.

Zasada antropiczna została zaproponowana w 1973 roku przez fizyka Brandona Cartera. Dzieli się na dwa warianty. Słaba zasada antropiczna mówi, że obserwujemy Wszechświat jako dostosowany do naszego istnienia, ponieważ inaczej nie bylibyśmy tu, aby go obserwować. Silna zasada antropiczna zakłada, że Wszechświat musiał posiadać odpowiednie parametry umożliwiające życie.

Do tej pory zasada antropiczna była postrzegana bardziej jako ciekawostka filozoficzna niż testowalna hipoteza naukowa. Jednak autorzy najnowszego badania, Nemanja Kaloper z Uniwersytetu Kalifornijskiego i Alexander Westphal z Deutsches Elektronen-Synchrotron, zaproponowali nowatorską metodę jej weryfikacji.

Według ich pracy, kluczowe parametry fizyczne, takie jak stała grawitacyjna, stała Plancka czy ładunek elektronu, musiały być na początku czasu precyzyjnie dostrojone, aby umożliwić powstanie Wszechświata zdolnego wspierać życie. Badacze opracowali modele, które pozwalają przewidzieć ewolucję Wszechświata przy różnych ustawieniach tych parametrów. Następnie modele można porównać z obserwowanym kosmosem. Każda rozbieżność między modelami a rzeczywistością mogłaby wskazywać na zasadność (lub brak zasadności) tej teorii.

Przewidywania oparte na tych modelach dotyczą m.in. inflacji kosmologicznej i natury ciemnej materii. Choć pozyskanie wszystkich danych do ich weryfikacji zajmie jeszcze kilka lat, prace Kalopera i Westphala otwierają nowe drzwi do naukowego podejścia do zasady antropicznej.

Tymczasem pytanie, czy Wszechświat został zaprojektowany, by wspierać życie, pozostaje otwarte, ale dzięki nowym badaniom zyskało bardziej naukowy wymiar, zasługując na uwagę badaczy i entuzjastów kosmologii.

Źródło: Universe Today