Gdy rozmawiamy o podróżach kosmicznych, temat szybko zmienia się na wpływ kosmosu na ciało ludzkie. Nasze ciała ewoluowały, aby funkcjonować na Ziemi pod stałym działaniem siły grawitacji 1G, jednak w kosmosie ta siła zanika. Znane są efekty tego stanu: utrata masy mięśniowej oraz zmniejszenie gęstości kości. Ale istnieją inne skutki, które dotykają astronautów podczas długich misji, takie jak wpływ kosmicznego promieniowania na funkcje poznawcze, co niedawno badano u myszy!
Podczas lotu w przestrzeni kosmicznej, na przykład w Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), astronauci znajdują się w stanie swobodnego spadania, co oznacza, że stale spadają w stronę Ziemi, ale nie docierają do niej ze względu na zakrzywienie planety. Choć w stanie tym wydaje się, że astronauci unoszą się w nieważkości, ich ciała są narażone na utratę masy mięśniowej i gęstości kości. Jednak na podróżników kosmicznych czekają jeszcze większe wyzwania, takie jak wpływ galaktycznego promieniowania kosmicznego (GCR) na ich mózgi.
Galaktyczne promieniowanie kosmiczne (GCR) to wysokoenergetyczne cząstki pochodzące spoza Układu Słonecznego, głównie z wybuchów supernowych. Choć pole magnetyczne Ziemi chroni nas przed ich szkodliwym wpływem, poza atmosferą GCR może stanowić poważne zagrożenie dla astronautów. Badania pokazują, że długotrwała ekspozycja na to promieniowanie może wpływać na zdolności poznawcze, a także na funkcje układu nerwowego.
Najnowsze badania, opublikowane w Journal of Neurochemistry, przedstawiają bardziej ponury obraz wpływu GCR na zdrowie. Naukowcy zbadali skutki ekspozycji na GCR u myszy, symulując promieniowanie, które mogłoby być doświadczane podczas misji w głębokiej przestrzeni, na przykład na Marsa. W eksperymencie wykorzystano wiązkę jonów w Brookhaven National Laboratory, aby symulować to promieniowanie. Wyniki pokazały, że promieniowanie miało długotrwały wpływ na pamięć, rozpoznawanie wzorców, kontrolę motoryczną, a także zwiększyło lęk oraz zmniejszyło zdolność do społecznych interakcji.
Niespodziewanie okazało się, że wpływ promieniowania był bardziej wyraźny u samic myszy niż u samców. Jednak myszy, którym podawano antyoksydanty i leki przeciwzapalne, miały mniejsze objawy zaburzeń poznawczych. To odkrycie ma ogromne znaczenie nie tylko dla przyszłych misji kosmicznych, ale także dla naszego zrozumienia wpływu promieniowania na ludzki mózg w dłuższej perspektywie.
Źródło: Universe Today