Embriologia ryb ujawnia niesamowite zdolności tych stworzeń – wiele gatunków ryb może decydować, kiedy wyklują się z jaj, niejako wybierając datę swoich narodzin. Nowe badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie rzucają światło na chemiczne i biologiczne mechanizmy stojące za tym zjawiskiem.

Badacze skupili się na jajach danio pręgowanego (Danio rerio), odkrywając, że kluczową rolę w procesie wykluwania odgrywa hormon uwalniający tyreotropinę (Trh). Ten neurohormon stymuluje produkcję enzymów, które rozpuszczają osłonę jaja, umożliwiając wyjście embrionu.

Moment wyklucia jest kluczowy dla przeżycia w pierwszych etapach życia. Różne gatunki ryb opracowały strategie dostosowane do swoich środowisk: danio pręgowane czekają na światło dzienne, błazenki i halibuty preferują ciemność, a kalifornijski grunion wybiera moment, gdy prąd morski unosi go na pełne morze.

W badaniach uwzględniono również medakę (Oryzias latipes), gatunek odlegle spokrewniony z danio pręgowanym. Pomimo 200 milionów lat oddzielnych ścieżek ewolucyjnych, oba gatunki wykorzystują podobny mechanizm oparty na Trh, choć różnią się strukturą gruczołów wylęgowych i rodzajem enzymów.

Proces wykluwania jest wyjątkowo precyzyjny – obwód nerwowy odpowiedzialny za wydzielanie Trh pojawia się tuż przed wykluciem, a znika po narodzinach larw. Jest to zjawisko przejawiające się także u innych gatunków ryb, co wskazuje na wspólne korzenie ewolucyjne.

Naukowcy planują dalsze badania nad wpływem zmieniających się warunków środowiskowych na mechanizmy wykluwania. W obliczu zmian klimatycznych, zrozumienie, jak wzrost temperatury wpływa na decyzje embrionów o wykluciu, może być kluczowe dla ochrony gatunków w przyszłości.

Te odkrycia pokazują, jak skomplikowane i dostosowane do środowiska są procesy biologiczne ryb, a jednocześnie otwierają nowe możliwości badań nad ewolucją i adaptacją organizmów wodnych.

Źródło: Science Alert