Isaac Newton, znany głównie ze swoich prac nad grawitacją, również przyczynił się do zrozumienia natury światła. Jego eksperymenty z pryzmatami, przeprowadzone w XVII wieku, zmieniły sposób, w jaki postrzegamy światło i kolory.

Według legendy, Newton przeprowadził swój eksperyment w domu rodzinnym w Woolsthorpe w Lincolnshire, dokąd wrócił, aby uciec przed Wielką Plagą w Anglii w 1665 roku. Eksperyment nie wymagał skomplikowanego sprzętu – wystarczyły dobrej jakości pryzmaty, które można było kupić na rynku.

Newton zauważył, że kiedy białe światło (takie jak światło słoneczne) przechodzi przez pryzmat szklany, tworzy się widmo barw, które wcześniej uważano za efekt zmiany światła przez pryzmat. Newton wykazał, że kolory te są już obecne w świetle. Użył tablicy z otworem, aby przepuścić przez drugi pryzmat tylko jedną barwę – na przykład czerwoną. Stwierdził, że światło wychodzące z drugiego pryzmatu jest odchylone, ale poza tym niezmienione. Różne kolory są odchylane pod różnymi kątami przez pryzmat.

W swojej pracy „Opticks”, opublikowanej w 1704 roku, Newton opisał swoje eksperymenty i teorie dotyczące światła. Stwierdził, że światło składa się z promieni, które są różnie załamywane. Kolory widma nie są więc zmianami światła, ale pierwotnymi i wrodzonymi właściwościami światła. To śmiałe twierdzenie oznaczało, że światło słoneczne nie jest elementarne, ale złożone.

Newton wykorzystał również soczewkę, aby skupić wielobarwne widmo w pojedyncze, złożone promieniowanie, które ponownie było białe. Przepuścił to ponownie złożone światło przez inny pryzmat, aby ponownie rozdzielić je na widmo.

Te eksperymenty Newtona wyjaśniły także, dlaczego soczewki (których produkcją sam Newton się zajmował) miały wady, takie jak aberracja chromatyczna, czyli defokusowanie spowodowane załamywaniem różnych kolorów. Jego prace spotkały się z „niezwykłym aplauzem” w Royal Society, ale nie wszyscy je docenili. Robert Hooke, kurator eksperymentów w towarzystwie, przedstawił kilka krytyk, które obecnie uważa się za błędne, co zapoczątkowało długotrwałą rywalizację między oboma mężczyznami.

Eksperymenty Newtona, mimo pozornej prostoty, nie są łatwe do powtórzenia, ale przetrwały próbę czasu, stanowiąc świadectwo mocy eksperymentu w dosłownym oświetleniu nieznanego.

Źródło: Live Science