Norwegia słynie z malowniczych fiordów, które są długimi, wijącymi się zatokami o stromych brzegach. Chociaż fiordy można znaleźć na całym świecie, od Alaski po Szkocję i Nową Zelandię, to właśnie w Norwegii znajduje się ponad 1000 nazwanych fiordów. Dlaczego akurat w tym kraju jest ich tak wiele?

Powstawanie fiordów w Norwegii jest wynikiem długiego procesu glacjacji, który rozpoczął się około 2,6 miliona lat temu. Lodowce, choć wydają się statyczne, są w rzeczywistości bardzo dynamiczne. Ich ruch, ciągnący skały i osady, przez tysiąclecia wyżłobił charakterystyczne, U-kształtne doliny. Gdy taka dolina osiąga ocean, woda morska wpływa do niej, tworząc fiord.

Proces tworzenia głębokich fiordów, takich jak te w Norwegii, wymaga wielu cykli posuwania się i cofania lodowców. Raz utworzone U-kształtne doliny stają się kanałami dla lodowców w przyszłych okresach glacjacji, pogłębiając się z każdym cyklem.

Fiordy mogą powstać wszędzie tam, gdzie lodowce spotykają się z oceanem. Jednak nie każde wybrzeże dotknięte glacjacją posiada tak dużą liczbę fiordów, ani fiordy o tak spektakularnym wyglądzie.

Geologia przed okresem czwartorzędowym miała ogromne znaczenie dla kształtowania się fiordów. Na przykład, twardsza skała bazaltowa wzdłuż norweskiego wybrzeża jest idealna do formowania fiordów o wysokich i stromych ścianach.

Dodatkowo, zachodnie wybrzeże Norwegii to granica płyty tektonicznej, gdzie kontynentalna skorupa ziemska spotyka się z dna oceanicznym. W miejscach, gdzie lądolód spływał z kontynentu do oceanu, tworzyły się szczególnie spektakularne fiordy. To połączenie unikalnych czynników geologicznych i historycznych glacjacji sprawia, że Norwegia jest domem dla tak wielu i tak niezwykłych fiordów.

Źródło: Live Science