Słońce, choć kluczowe dla życia na Ziemi, może czasem stać się źródłem zjawisk o potencjalnie niszczycielskim wpływie na naszą planetę. W ostatnich latach astronomowie coraz częściej obserwowali wzmożoną aktywność słoneczną, w tym potężne burze geomagnetyczne i rozbłyski słoneczne. Nowe badania wskazują, że super rozbłyski, czyli niezwykle potężne eksplozje na Słońcu, mogą być częstsze, niż wcześniej przypuszczano.
Super rozbłyski to rozbłyski emitujące promieniowanie o energii nawet 10³² ergów, co czyni je setki razy silniejszymi od takich wydarzeń, jak zdarzenie Carringtona z 1859 roku. To ostatnie spowodowało zakłócenia telegrafu w Europie i Ameryce Północnej, ale energia uwolniona podczas tego rozbłysku stanowiła zaledwie ułamek energii typowego super rozbłysku.
Zespół badaczy z międzynarodowych instytucji, w tym Max-Planck-Institut for Solar System Research (MPS), przeanalizował dane zebrane przez Teleskop Kosmiczny Keplera. Obserwacje te, obejmujące 56 450 gwiazd podobnych do Słońca w latach 2009–2013, pozwoliły na identyfikację 2 889 super rozbłysków. Wyniki sugerują, że super rozbłyski mogą występować średnio raz na sto lat dla każdej gwiazdy typu słonecznego.
Badacze zastosowali rygorystyczne kryteria, eliminując błędy wynikające z promieniowania kosmicznego, przejściowych zjawisk astronomicznych (np. przeloty asteroid) i aktywności pobliskich gwiazd. Dzięki temu uzyskano najbardziej precyzyjne dane dotyczące częstotliwości super rozbłysków.
Chociaż wcześniejsze badania sugerowały, że takie zjawiska na Słońcu występują co 1 500 lat, nowe wyniki wskazują, że mogą być one częstsze. Jednak dokładna natura super rozbłysków i ich związku z emisjami koronalnymi wymaga dalszych badań. Obserwacje izotopu węgla-14 w próbkach drzew i lodowców pozwalają na rekonstrukcję historii ekstremalnych wydarzeń słonecznych z ostatnich 12 000 lat, ale nie dają pełnego obrazu.
Eksperci podkreślają, że regularne monitorowanie Słońca oraz zaawansowane prognozy są kluczowe dla ochrony technologii i życia na Ziemi przed skutkami takich wydarzeń. Już w 2031 roku Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) planuje misję Vigil, która dostarczy jeszcze bardziej precyzyjnych danych o aktywności słonecznej.
Źródło: Universe Toaday