Skip to main content

Około 3000 lat temu, w starożytnej Mezopotamii, rzemieślnicy wypalali cegły, na których umieszczali imiona swoich królów. Dziś, analiza ziaren metalu w tych cegłach potwierdziła tajemniczą anomalię w magnetycznym polu Ziemi, jak wynika z nowego badania opublikowanego w czasopiśmie PNAS.

Ziarna tlenku żelaza w glinie tych cegieł, wypalanych między trzecim a pierwszym tysiącleciem p.n.e., zarejestrowały zmiany w magnetycznym polu Ziemi. Umożliwiło to naukowcom zrekonstruowanie zmian w polu magnetycznym na przestrzeni czasu.

Mark Altaweel, współautor badania z University College London, zwraca uwagę, że ta metoda może pomóc w datowaniu artefaktów w przyszłości. Wskazał, że do tej pory niektóre z najczęstszych pozostałości kulturowych, takich jak cegły i ceramika, nie mogły być łatwo datowane z powodu braku w nich materiału organicznego.

Aby zbadać magnetyczne pole Ziemi, naukowcy analizowali ziarna mineralne tlenku żelaza w 32 glinianych cegłach z Mezopotamii, teraz znajdującej się głównie w Iraku. Te minerały są wrażliwe na pole magnetyczne i, gdy są podgrzewane – na przykład podczas wypalania cegieł – zachowują wyraźny sygnał magnetyczny.

Każda cegła była opatrzona imieniem jednego z 12 królów Mezopotamii, których panowanie było już datowane dzięki wcześniejszym odkryciom. Naukowcy mierzyli siłę magnetyczną ziaren tlenku żelaza w każdej cegle, używając do tego magnetometru. Łącząc daty panowania królów z mierzoną siłą pola, stworzyli chronologię wzlotów i upadków magnetycznego pola Ziemi w Mezopotamii.

Ich badania potwierdziły istnienie „lewantyńskiej anomali geofizycznej epoki żelaza”, okresu, kiedy pole magnetyczne Ziemi było niezwykle silne w regionie dzisiejszego Iraku między 1050 a 550 r. p.n.e. Dowody na tę anomalię zostały wykryte także w Chinach, Bułgarii i na Azorach. Do tej pory dowody na jej istnienie na Bliskim Wschodzie były rzadkie.

W pięciu próbkach, datowanych na panowanie Nabuchodonozora II (około 604-562 r. p.n.e.), ziarna wskazywały, że pole magnetyczne Ziemi zmieniało się dramatycznie w tym okresie. Lisa Tauxe, współautorka badania z Scripps Institution of Oceanography, stwierdza, że pozostałości archeologiczne z bogatych kultur Mezopotamii, zwłaszcza cegły z imionami konkretnych królów, dają niezrównaną możliwość badania zmian siły pola w wysokiej rozdzielczości czasowej, śledząc zmiany zachodzące nawet w ciągu kilku dekad.

Źródło: Live Science