W nowym badaniu naukowcy przeanalizowali ludzką czaszkę z kolekcji Duckworth na Uniwersytecie Cambridge datowaną na okres między 2686 a 2345 r. p.n.e. Czaszka zawierała dowody na istnienie dużego pierwotnego guza oraz ponad 30 mniejszych, przerzutowych zmian. Naukowcy odkryli, że te zmiany były otoczone cięciami, prawdopodobnie wykonanymi przy użyciu ostrego narzędzia, takiego jak metalowy instrument. Sugeruje to, że starożytni Egipcjanie próbowali przeprowadzić operację w celu leczenia pacjenta, który według badaczy był mężczyzną w wieku około 30 lat.

Do tej pory najstarszy znany opis raka pochodził z około 1600 r. p.n.e. z Papirusu Edwina Smitha z Egiptu, który jest uważany za kopię wcześniejszego dzieła. Tekst ten opisywał kilka guzów piersi, ale podkreślał, że nie ma na nie leczenia.

Nowe odkrycia, opublikowane w środę (29 maja) w czasopiśmie Frontiers in Medicine, mogą zatem zmienić nasze wyobrażenie o początkach nowoczesnej medycyny, jak twierdzą autorzy.

„To, co znaleźliśmy, to pierwsze dowody na interwencję chirurgiczną bezpośrednio związaną z rakiem,” powiedział współautor badania Edgard Camarós Perez, paleopatolog z Uniwersytetu w Santiago de Compostela w Hiszpanii, w rozmowie z Live Science. „Tutaj zaczyna się nowoczesna medycyna.”

Zespół przeanalizował również czaszkę kobiety, która miała 50 lat, gdy zmarła, i żyła między 664 a 343 r. p.n.e. Jej czaszka, również znajdująca się w kolekcji Duckworth na Uniwersytecie Cambridge, miała dużą zmianę sugerującą raka. Jednak miała również dwie dodatkowe zmiany na czaszce spowodowane urazami, takimi jak atak ostrym narzędziem.

Obie traumatyczne zmiany były zagojone, co sugeruje, że medycyna w starożytnym Egipcie była na tyle zaawansowana, aby leczyć jej urazy — ale nie jej raka.

Nowe odkrycia sugerują, że rak był „granicą” w medycznej wiedzy starożytnych Egipcjan — czymś, co mogli próbować, ale nie udało im się skutecznie leczyć, powiedział Camarós Perez. Jednak przyznał, że bez historii klinicznej pacjentów naukowcy nie mogą przedstawić pełnego obrazu raka, którego doświadczali.

Zespół zamierza badać jeszcze dalej w przeszłość, aby dowiedzieć się więcej o tym, jak ludzie radzili sobie z rakiem na przestrzeni tysiącleci.

„Jeśli wiemy, że ponad 4000 lat temu starożytni Egipcjanie próbowali zrozumieć raka na poziomie chirurgicznym, jesteśmy absolutnie przekonani, że jest to dopiero początek czegoś, co zaczęło się wiele, wiele tysięcy lat temu,” powiedział Camarós Perez.

Źródło: Live Science