Astronomowie dokonali fascynującego odkrycia systemu planetarnego znajdującego się stosunkowo blisko naszego Układu Słonecznego, który składa się z sześciu egzoplanet krążących wokół jasnej gwiazdy HD 110067. Co niezwykłe, każda z tych planet porusza się po swojej orbicie w idealnej harmonii z sąsiednimi planetami, tworząc rzadkie zjawisko znane jako łańcuch rezonansowy.
Rezonans orbitalny, który występuje, gdy dwa ciała niebieskie wywierają na siebie wzajemny wpływ grawitacyjny, nie jest zjawiskiem rzadkim. Przykładem może być rezonans między Plutonem a Neptunem, gdzie Pluton wykonuje dwa obiegi wokół Słońca na każde trzy obiegi Neptuna. Jednak odkrycie sześciu planet w łańcuchu rezonansowym jest czymś wyjątkowym.
Odkrycie to zostało dokonane dzięki teleskopowi do poszukiwania egzoplanet TESS NASA, który w 2020 roku zauważył oznaki dwóch planet orbitujących wokół gwiazdy. Późniejsze obserwacje przy użyciu teleskopu kosmicznego Cheops Europejskiej Agencji Kosmicznej pozwoliły zidentyfikować trzy planety, które okazały się znajdować w rezonansie.
W sumie odkryto sześć egzoplanet, których rozmiary wahają się od 1,94 do 2,85 średnicy Ziemi, co klasyfikuje je jako mini-Neptuny. Ich okresy orbitalne wynoszą odpowiednio: 9,11 dnia, 13,67 dnia, 20,52 dnia, 30,79 dnia, 41,06 dnia i 54,77 dnia. Oznacza to, że pary planet są w rezonansie 3:2, 3:2, 3:2, 4:3 i 4:3; najbliższa planeta w systemie HD 110067 wykonuje sześć obiegów na każdy jeden obieg najdalszej.
Stabilność tego układu przez ponad miliard lat wskazuje, że nie doświadczył on dużych zakłóceń, takich jak migracja planetarna czy uderzenie dużego ciała. To sprawia, że system HD 110067 jest cennym „skamieniałością”, która pozwala badać mechanizmy migracji i właściwości protoplanetarnego dysku w nienaruszonym środowisku.
Naukowcy sądzą, że system HD 110067 stanowi doskonałą okazję do poznania natury planet podobnych do Neptuna i warunków, w których formują się i przetrwają łańcuchy rezonansowe.
Źródło: Nature