Astronomowie zidentyfikowali źródło tajemniczych sygnałów radiowych dochodzących z odległości 1 645 lat świetlnych od Ziemi. Co dwie godziny pojawia się impuls fal radiowych, który przez lata pozostawał niewyjaśniony. Badania prowadzone przez Iris de Ruiter z Uniwersytetu w Sydney ujawniły, że sygnały pochodzą z układu podwójnego zawierającego białego karła i czerwonego karła.
Układ ten, nazwany ILT J1101+5521, składa się z dwóch gwiazd na niezwykle bliskiej orbicie. Ich pola magnetyczne zderzają się przy każdym okrążeniu, powodując emisję fal radiowych, które są rejestrowane na Ziemi. To pierwsza znana sytuacja, w której impulsy radiowe zostały przypisane do układu podwójnego.
Pierwsze sygnały wykryto w danych z radioteleskopu LOFAR już w 2015 roku, ale dopiero teraz udało się je dokładnie przeanalizować. Wiele wskazywało na to, że są one podobne do szybkich błysków radiowych (FRB), czyli potężnych impulsów radiowych wykrywanych z odległości miliardów lat świetlnych. Jednak ILT J1101+5521 emituje sygnały o znacznie niższej energii, o regularnej periodyczności co 125,5 minuty i średniej długości trwania około minuty, co odróżnia je od typowych FRB.
Aby potwierdzić źródło emisji, naukowcy wykorzystali teleskopy Multiple Mirror Telescope w Arizonie i McDonald Observatory w Teksasie. Obserwacje wykazały, że czerwony karzeł wykazuje charakterystyczne oscylacje, świadczące o jego grawitacyjnym powiązaniu z drugim, niewidzialnym obiektem – białym karłem. To właśnie ich bliska interakcja powoduje cykliczne zderzenia pól magnetycznych i emisję radiowych błysków.
Odkrycie to sugeruje, że niektóre inne tajemnicze źródła radiowych sygnałów we Wszechświecie mogą również pochodzić z układów podwójnych. Może to również pomóc w wyjaśnieniu mechanizmu powstawania powtarzających się szybkich błysków radiowych, szczególnie tych o wysokiej energii, które mogą być efektem interakcji gwiazd neutronowych i magnetarów z masywnymi towarzyszami.
Naukowcy planują dalsze badania ILT J1101+5521, aby dokładniej określić właściwości obu gwiazd i lepiej zrozumieć mechanizmy stojące za emisją tych niezwykłych impulsów radiowych. To odkrycie otwiera nowy rozdział w badaniach nad tajemniczymi sygnałami kosmicznymi i może rzucić nowe światło na naturę magnetycznych interakcji w układach podwójnych.
Źródło: Science Alert