Ewolucja na Ziemi wydała na świat niesamowicie różnorodne formy życia, a wśród nich dominującą pozycję zajęli ludzie – rozmawiające małpy z przeciwstawnymi kciukami, budujące cywilizację zdolną do podróży kosmicznych. Ale co z innymi planetami? Czy gatunki dominujące na światach oceanicznych, rozwijające technologiczną cywilizację, byłyby w stanie opuścić swoje wodne domy i zbadać kosmos?

Nowy artykuł w „Journal of the British Interplanetary Society” bada możliwości cywilizacji na innych światach oraz czynniki wpływające na ich zdolność do eksploracji swoich systemów słonecznych. Elio Quiroga, profesor z Universidad del Atlántico Medio w Hiszpanii, przedstawia dwa nowe pojęcia: Exoplanet Escape Factor (Fex) i światy typu Fishbowl.

Zdolność do opuszczenia planety zależy od wielu czynników, w tym od prędkości ucieczki, która rośnie wraz z masą planety. Superziemie o masie do 10 razy większej niż Ziemia mają znacznie wyższe prędkości ucieczki, co utrudnia lub nawet uniemożliwia podróże kosmiczne. Quiroga wskazuje, że planety z wartością Fex mniejszą niż 0,4 prawdopodobnie i tak nie utrzymałyby atmosfery, co czyni życie na nich mało prawdopodobnym, natomiast wartości Fex większe niż 2,2 czynią podróż w kosmos niemożliwą z powodu fizycznych ograniczeń.

Badanie rozważa również, jak warunki na różnych planetach mogą wpłynąć na rozwój cywilizacji. Na światach typu Fishbowl, z których ucieczka jest niemożliwa, życie inteligentnej cywilizacji mogłoby być znacznie inne. Na przykład, na światach oceanicznych, gdzie komunikacja na duże odległości może być możliwa bez użycia technologii, rozwój telekomunikacji, a co za tym idzie, możliwość komunikatywnej ekspansji w kosmos, mogą nigdy nie nastąpić.

Quiroga zauważa, że niektóre warunki mogą skutecznie uwięzić cywilizacje na ich światach rodzinnych. Na przykład, na planetach z ciągłą, nieprzerwaną pokrywą chmur, niebo gwiaździste nigdy nie byłoby widoczne, co miałoby wpływ na rozwój cywilizacyjny. Podobne ograniczenia mogą dotyczyć światów oceanicznych lub księżyców z ciepłymi oceanami i grubymi warstwami lodu, gdzie mieszkańcy mieliby bardzo ograniczone widoki na wszechświat.

Badanie to prowadzi do refleksji nad możliwościami i ograniczeniami eksploracji kosmicznej przez obce cywilizacje oraz wprowadza większą złożoność do Równania Drake’a. Pozwala nam zastanowić się, czy cywilizacje mogą rozwijać się i upadać, nie znając nigdy wszechświata, w którym istnieją. Czy możliwe jest, że gdzieś tam, bez naszej wiedzy, istnieją światy, z których mieszkańcy nigdy nie zobaczą gwiazd?

Źródło: Universe Today