Astrolaby, znane jako narzędzia astronomiczne i dzieła sztuki, stały się ostatnio popularne wśród kolekcjonerów. Emmanuel Davoust, astronom z Observatoire Midi-Pyrénées we Francji, w swoim artykule opublikowanym na arXiv, analizuje astrolab z Muzeum Sztuk Pięknych Paula Dupuya w Tuluzie, badając pozycje gwiazd w odniesieniu do wskaźników urządzenia.
Konstrukcja astrolabu jest skomplikowana. Składa się z części takich jak „rete”, która jest planarną projekcją sfery niebieskiej, oraz „mater”, dysku z podziałkami umożliwiającymi określenie wysokości gwiazd nad horyzontem. Astrolaby posiadają również wskaźniki reprezentujące położenie określonych gwiazd na niebie. Astrolab badany przez Davousta zawiera 34 takie wskaźniki, choć żadne z nich nie są nazwane.
Kluczowym aspektem w badaniu Davousta było wykorzystanie ruchu gwiazd na przestrzeni wieków do datowania astrolabu. Brak wyraźnej daty produkcji oraz nazw gwiazd na wskaźnikach skłoniły go do użycia nowoczesnej technologii. Zdjęcie „rete” zostało porównane z katalogiem gwiazd, aby znaleźć wzorce pasujące do pozycji gwiazd na astrolabie.
Wyniki wskazują, że najlepsze dopasowanie odnosi się do równonocy z roku 1550, co pozwala przypuszczać, że astrolab został wykonany około tej daty. Chociaż nie jest to dokładne dopasowanie, jest wystarczająco bliskie, by być użytecznym dla mnichów dominikanów, dla których został zaprojektowany.
To badanie pokazuje, jak wielodyscyplinarne podejście w badaniach naukowych może przynieść zaskakujące wyniki, nawet jeśli dotyczą one tylko zrozumienia pochodzenia przedmiotu, który obecnie jest jedynie imponującym eksponatem muzealnym.
Źródło: Universe Today