W 1995 roku badacze z Caltech zaobserwowali obiekt orbitujący wokół czerwonego karła Gliese 229, oddalonego o około 19 lat świetlnych od Ziemi. Wydawało się, że to brązowy karzeł, czyli obiekt o masie większej niż planeta, ale mniejszej niż gwiazda, co czyni go „brakującym ogniwem” między gazowymi olbrzymami a gwiazdami. Jednak od początku Gliese 229 B był zagadką, ponieważ wydawał się zbyt ciemny jak na swą masę – około 70 razy większą od Jowisza. Teraz, po niemal 30 latach badań, astronomowie rozwiązali tę tajemnicę: Gliese 229 B to w rzeczywistości dwa brązowe karły orbitujące wokół siebie!
Odkrycia dokonał zespół pod przewodnictwem Jerry’ego Xuan’a, doktoranta z Caltech, we współpracy z międzynarodową grupą badaczy z NASA, Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) i innych prestiżowych instytucji naukowych. W swoich badaniach naukowcy wykorzystali interferometr GRAVITY zainstalowany na Bardzo Dużym Teleskopie (VLT) w Chile, który umożliwił precyzyjne rozdzielenie dwóch blisko położonych brązowych karłów.
Brązowe karły, nazwane Gliese 229 Ba i Gliese 229 Bb, mają masy odpowiednio 38 i 34 razy większe od Jowisza. Okrążają się nawzajem w ciągu zaledwie 12 dni, a ich odległość od siebie to około 16 razy więcej niż odległość między Ziemią a Księżycem. To wyjaśnia, dlaczego przez dekady obiekt był tak trudny do wykrycia – brązowe karły były na tyle blisko siebie, że wydawały się jednym, ciemnym obiektem.
Odkrycie to ma duże znaczenie dla astrofizyki, ponieważ rozwiązuje nie tylko zagadkę Gliese 229 B, ale również rzuca nowe światło na formowanie się systemów podwójnych brązowych karłów. Sugeruje to, że podobne bliźniacze układy brązowych karłów mogą być powszechniejsze, niż wcześniej sądzono.
Jak wyjaśnia Xuan: „Gliese 229 B był uważany za wzorcowy brązowy karzeł, a teraz wiemy, że przez cały czas się myliliśmy. To nie jeden, lecz dwa obiekty. Dopiero teraz, dzięki nowoczesnym instrumentom, mogliśmy to odkryć.”
Odkrycie tych bliźniaczych brązowych karłów otwiera nowe możliwości badawcze. Astronomowie planują kontynuować poszukiwania podobnych układów przy użyciu obecnych i przyszłych teleskopów, takich jak Keck Planet Imager and Characterizer (KPIC) oraz nowego spektrografu HISPEC.
To przełomowe odkrycie z pewnością przyczyni się do dalszego rozwoju astrofizyki i lepszego zrozumienia, jak powstają i ewoluują takie unikalne obiekty w kosmosie.
Źródło: Universe Today
