Naukowcy odkryli nowy typ komórki w wątrobie, która odgrywa kluczową rolę w naprawie uszkodzeń. Te tzw. „komórki przewodzące” są odpowiedzialne za przesuwanie zdrowych tkanek w stronę uszkodzeń, wypełniając je i umożliwiając regenerację komórek.
To nowe odkrycie może prowadzić do opracowania innowacyjnych terapii leczenia chorób wątroby. Wyniki badań opublikowano 1 maja w czasopiśmie Nature.
„Nowoczesne technologie pozwoliły nam po raz pierwszy w wysokiej rozdzielczości zbadać regenerację ludzkiej wątroby, co umożliwiło identyfikację typu komórki kluczowej dla naprawy wątroby” – powiedział dr Neil Henderson, współautor badania i profesor w Centrum Badań nad Zapaleniami na Uniwersytecie w Edynburgu w Szkocji. „Mamy nadzieję, że nasze odkrycia przyspieszą opracowanie potrzebnych nowych terapii dla pacjentów z chorobami wątroby”.
Wątroba usuwa toksyny z krwi, produkuje żółć do usuwania produktów trawienia i metabolizuje leki. Ma również niezwykłą zdolność do samonaprawy po uszkodzeniach, na przykład spowodowanych infekcjami wirusowymi, uszkodzeniami lekowymi i chorobą alkoholową wątroby.
Jednak czasem wątroba jest tak uszkodzona, że nie może się szybko zregenerować, co prowadzi do ostrej niewydolności wątroby. Stan ten dotyka ponad 2 000 Amerykanów rocznie i może wystąpić w ciągu 48 godzin, powodując objawy takie jak zażółcenie skóry, nadmierne krwawienie, obrzęk mózgu i dysfunkcje wielonarządowe.
Aby lepiej zrozumieć ten proces naprawy, zespół badaczy zbadał tkanki wątroby od pacjentów z ostrą niewydolnością wątroby, którzy przeszli przeszczep. Chociaż wiele komórek wątroby tych pacjentów mogło się mnożyć, ich wątroby wciąż wykazywały znaczne uszkodzenia. Zespół sekwencjonował geny każdej komórki wątroby, porównując te od pacjentów z ostrą niewydolnością wątroby z tymi od zdrowych osób. Pozwoliło to stworzyć „atlas” regeneracji wątroby, pokazujący które komórki były aktywne podczas procesu naprawy, w tym nowo odkryte komórki przewodzące.
Zespół obserwował także te komórki u myszy, podczas gdy pomagały naprawiać wątrobę po uszkodzeniu spowodowanym paracetamolem. Zauważono, że podczas gojenia się ran komórki przewodzące pojawiają się jako pierwsze, szybko zamykając ranę, zanim proliferacja komórek dalej uszczelni lukę. To sugeruje, że wątroba priorytetowo traktuje zamknięcie rany przed tworzeniem nowej tkanki, aby zapobiec wnikaniu bakterii do organu z jelit i wywoływaniu rozległych infekcji.
Źrodło: Live Science