Skip to main content

Ostatnie badania pokazują, że strumienie plazmy wyrzucane z supermasywnych czarnych dziur mogą zmieniać kierunek w zaskakująco krótkim okresie czasu. Strumienie te powstają, gdy rozgrzany materiał wpadający w kierunku czarnej dziury jest kierowany przez silne pola magnetyczne w stronę jej biegunów i wyrzucany z powrotem w kosmos. Wiązki te mają istotny wpływ na proces tworzenia gwiazd, dlatego ważne jest, aby zrozumieć, jak działają.

Międzynarodowy zespół badaczy zbadał 16 galaktyk z czarnymi dziurami w ich centrum, korzystając z danych uzyskanych z NASA Chandra X-ray Observatory oraz sieci Very Long Baseline Array (VLBA). Naukowcy porównali dane fal radiowych z kawitacjami w gorącym gazie wokół czarnych dziur, aby określić, gdzie strumienie były skierowane w przeszłości.

Astrofizyk Francesco Ubertosi z Uniwersytetu w Bolonii wyjaśnia, że około jedna trzecia badanych wiązek jest obecnie skierowana w zupełnie inną stronę niż wcześniej. Zmiany kierunku mogą sięgać nawet 90 stopni i zachodzić w ciągu mniej niż 10 milionów lat, co w skali kosmicznej jest stosunkowo szybkie.

Według Gerrita Schellenbergera z Center for Astrophysics | Harvard & Smithsonian (CfA), zmiana kierunku wiązek czarnych dziur w ciągu kilku milionów lat jest analogiczna do zmiany kierunku nowego pancernika w ciągu kilku minut. Zmiany te mają istotne konsekwencje dla składu otaczających galaktyk, ponieważ utrudniają gazowi zlepianie się i tworzenie gwiazd.

Chociaż przyczyna tych zmian nie jest jeszcze jasna, naukowcy sugerują, że materiał wpadający w kierunku czarnych dziur pod innym kątem przez wystarczająco długi czas może przeciągnąć ich osie obrotu w innym kierunku, co powoduje, że strumienie będą skierowane w inną stronę.

Źródło: Science Alert