Każda misja kosmiczna przechodzi przez trudny proces akceptacji i finansowania. Jednak nawet te, które nie zostają w pełni zrealizowane, mogą pozostawić po sobie wartościowe technologie i pomysły, które znajdą zastosowanie w innych projektach. Tak było w przypadku projektu OKEANOS, opracowanego przez Japońską Agencję Kosmiczną (JAXA). Choć misja nie otrzymała pełnego finansowania, jej innowacyjne rozwiązania mogą odegrać istotną rolę w przyszłych eksploracjach kosmosu.
Celem OKEANOS było powtórzenie sukcesu JAXA w przywożeniu próbek z asteroid na Ziemię. Agencja zdobyła uznanie dzięki misji Hayabusa-2, która w 2020 roku dostarczyła próbki z asteroidy Ryugu. OKEANOS miała jednak sięgnąć jeszcze dalej – do trojańskich planetoid krążących w punktach Lagrange’a przed i za Jowiszem. Według naukowców te asteroidy pochodzą z pasa Kuipera, a ich analiza mogłaby dostarczyć kluczowych informacji o wczesnych etapach formowania się Układu Słonecznego.
NASA realizuje już misję Lucy, która rozpoczęła się w 2021 roku i ma badać te same obiekty. Jednak Lucy ogranicza się do obserwacji zdalnych i nie przewiduje pobrania próbek. OKEANOS miała ambitniejsze cele: pobranie próbek i ich powrót na Ziemię.
Projekt zakładał wykorzystanie innowacyjnej technologii znanej jako „solar power sail” – połączenia żagla słonecznego i elastycznych paneli fotowoltaicznych. Rozwiązanie to pozwalało na generowanie energii potrzebnej do zasilania silnika jonowego, nawet na odległości Jowisza od Słońca. Technologię tę JAXA z powodzeniem przetestowała w misji IKAROS w 2010 roku.
Po dotarciu do celu misja miała skorzystać z lądownika, który w unikalny sposób zbierałby próbki z powierzchni asteroidy i przekazywał je do orbitera – „statku-matki”. Takie podejście nigdy wcześniej nie było testowane, a dodatkowym wyzwaniem byłby opóźniony czas komunikacji z Ziemią, co utrudniałoby ewentualne naprawy.
Mimo wysokiego poziomu zaawansowania technologicznego i doświadczenia JAXA, projekt nie został sfinalizowany z powodu kosztów. JAXA postawiła na misję LiteBIRD, która ma badać kosmiczne mikrofalowe promieniowanie tła, jako swój główny projekt na tę dekadę.
Chociaż OKEANOS nie doczekała się realizacji, jej innowacyjne rozwiązania mogą znaleźć zastosowanie w przyszłych misjach. Rośnie zainteresowanie badaniami asteroid w celu zrozumienia początków Układu Słonecznego i potencjalnego wykorzystania surowców kosmicznych. OKEANOS może być inspiracją dla nowych generacji eksploracji kosmosu.
Źródło: Universe Today