Misja Axiom Mission 4 (Ax-4) była jednym z najważniejszych wydarzeń w historii polskiego astronautyki. To prywatna, komercyjna wyprawa na Międzynarodową Stację Kosmiczną, zorganizowana przez firmę Axiom Space we współpracy z NASA i SpaceX. Wyprawa ta pokazała, jak duże środki finansowe są potrzebne, by móc wysłać astronautę na orbitę.
Koszt udziału w takiej misji jest niezwykle wysoki. Cena pojedynczego biletu na lot na ISS wynosi około 70 milionów dolarów amerykańskich, co odpowiada około 260 milionom złotych. To kwota, która obejmuje nie tylko sam lot, ale również szkolenia, przygotowania oraz pobyt na stacji.
Polski udział w misji, czyli finansowanie szkolenia, eksperymentów naukowych i samego lotu Sławosza Uznańskiego‑Wiśniewskiego, wyniósł około 65 milionów euro (około 285 milionów złotych). Środki te zostały zapewnione przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) oraz Polską Agencją Kosmiczną (POLSA).
Na pokładzie kapsuły Crew Dragon „Grace” znaleźli się czterej astronautowie: dowódca Peggy Whitson – doświadczona astronautka NASA, pilot Shubhanshu Shukla reprezentujący Indie, inżynier Tibor Kapu z Węgier oraz Sławosz Uznański‑Wiśniewski, pierwszy Polak w takiej misji. Załoga spędziła na ISS blisko 20 dni, podczas których realizowała eksperymenty naukowe, demonstracje technologiczne oraz prowadziła działania edukacyjne.
Po zakończeniu pobytu kapsuła Crew Dragon powróciła na Ziemię, lądując bezpiecznie na Oceanie Spokojnym u wybrzeży Kalifornii. Astronauci zostali otoczeni opieką i szybko wyciągnięci z kapsuły przez zespół wsparcia SpaceX.
Misja Ax-4 jest przykładem, jak komercjalizacja przestrzeni kosmicznej otwiera nowe możliwości dla prywatnych astronautów oraz międzynarodowych zespołów badawczych. Wysokie koszty tej i podobnych wypraw pokazują jednak, że udział w kosmicznych misjach nadal jest przedsięwzięciem wymagającym ogromnych inwestycji, zarówno ze strony państw, jak i prywatnych firm.
