11 milionów lat temu Mars był zimnym, suchym i jałowym światem, przypominającym dzisiejszy. Potężne uderzenie meteorytu wyrzuciło w przestrzeń kosmiczną fragmenty jego powierzchni. Jeden z tych odłamków, nazwany „Lafayette”, dotarł na Ziemię i w końcu trafił do szuflady na Uniwersytecie Purdue, gdzie został zapomniany na lata. W 1931 roku naukowcy odkryli jego pochodzenie – bezpośrednio z Marsa – i rozpoczęli badania, które odsłoniły tajemnice historii tej planety.
Lafayette to meteoryt należący do grupy nakhlitów, powstały z lawy bazaltowej około 1,4 miliarda lat temu. Choć główna skała jest bardzo stara, zawiera ona młodsze minerały, które powstały w wyniku interakcji z wodą około 742 milionów lat temu. Badania opublikowane w Geochemical Perspectives Letters sugerują, że ta woda pochodziła z roztopionego lodu podpowierzchniowego, uwolnionego przez magmatyczną aktywność Marsa. Takie procesy mogły zachodzić na Czerwonej Planecie nawet do dziś.
Naukowcy analizowali minerał zwany iddingsytem, który powstaje, gdy bazalt reaguje z wodą. Dzięki zastosowaniu zaawansowanych technik izotopowych udało się dokładnie datować ten proces. Kluczowe było wyeliminowanie zakłóceń, które mogłyby wynikać z uderzenia wyrzucającego meteoryt z Marsa, jego lotu w przestrzeni kosmicznej lub wejścia w atmosferę Ziemi.
Lafayette dostarczył także wskazówek na temat marsjańskiej geologii. Badacze uważają, że pochodzi z jednego z głównych regionów wulkanicznych Marsa, takich jak Tharsis, Elysium lub Syrtis Major Planum. Odkrycie to jest niezwykle ważne w kontekście badania cyklu hydrologicznego Marsa, który odgrywa kluczową rolę w poszukiwaniach śladów dawnego życia na planecie.
Meteoryt ten nie tylko rzuca światło na przeszłość Marsa, ale także inspiruje dalsze badania. Dzięki opracowanej metodzie datowania mineralnego możliwe będzie lepsze zrozumienie, kiedy i w jakich warunkach na Marsie mogła istnieć woda w stanie ciekłym. Współczesne misje, takie jak Mars Sample Return, mogą dostarczyć więcej takich „fragmentów puzzli”, pomagając nam lepiej zrozumieć historię Czerwonej Planety i jej potencjał do podtrzymania życia w przeszłości.
Historia meteorytu Lafayette pokazuje, jak nawet zagubiony kamień może kryć w sobie odpowiedzi na wielkie pytania o wszechświat. Każdy meteoryt, który dociera na Ziemię, jest częścią kosmicznej układanki, a badania takich fragmentów przynoszą bezcenne informacje o procesach formowania i ewolucji planet.
Źródło: Universe Today
