SALIENT MAG

Cyfrowy bliźniak Ziemi zmienia prognozy NAUKA

Cyfrowy bliźniak Ziemi zmienia prognozy

Naukowcy z Max Planck Institute opisali cyfrowego „bliźniaka” Ziemi, który działa z rozdzielczością 1,25 km i łączy prognozowanie pogody z modelowaniem klimatu. Zamiast wybierać między szybkim, szczegółowym opisem chmur a…

NEXTOR2025-11-12

Czy implanty mózgowe to już codzienność i co z naszą prywatnością? MEDYCYNA

Czy implanty mózgowe to już codzienność i co z naszą prywatnością?

Neurotechnologia dojrzewa szybciej, niż wielu przypuszcza. Od dekoderów myśli po implanty umożliwiające chodzenie – ostatnie lata przyniosły wyniki, które jeszcze niedawno brzmiały jak fantastyka. Naukowcy z Kalifornii pokazali system, który…

NEXTOR2025-11-12

Dlaczego te czarne dziury nie powinny istnieć i co je tworzy? KOSMOS

Dlaczego te czarne dziury nie powinny istnieć i co je tworzy?

W 2023 roku detektory fal grawitacyjnych zarejestrowały zderzenie 7 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Analiza sygnału GW231123 pokazała, że połączyły się dwa niezwykłe obiekty: czarne dziury o masach z „zakazanej”…

NEXTOR2025-11-12

Czy wiatraczek na nocnym niebie to UFO, a może ślad rakiety KOSMOS

Czy wiatraczek na nocnym niebie to UFO, a może ślad rakiety

Nietypowy „wiatraczek” widoczny 4 listopada wieczorem nad północno-wschodnimi stanami USA nie był meteorem ani UFO. To efekt startu rakiety Ariane 6 z Gujany Francuskiej. Gdy jeden z członów pozbywał się…

NEXTOR2025-11-09

Czy zegary atomowe otworzą drogę do nawigacji międzygwiezdnej NAUKA

Czy zegary atomowe otworzą drogę do nawigacji międzygwiezdnej

Naukowcy pokazali, że zegary atomowe da się jeszcze znacznie ustabilizować dzięki sprytnym trikom kwantowym. Zespół MIT splątał atomy iterbu w zegarze optycznym wiązkami laserów i uzyskał około dwukrotnie lepszą precyzję…

NEXTOR2025-11-07

Czy eksploracja Księżyca się opłaca? KOSMOS

Czy eksploracja Księżyca się opłaca?

Coraz więcej firm i agencji uważa, że tak, ale rachunek jest złożony. Po pierwsze, Księżyc faktycznie ma zasoby: lód wodny w zacienionych kraterach, z którego da się wytworzyć tlen i…

NEXTOR2025-11-07

Czarna dziura J2245+3743 rozbłysła jak 10 bilionów Słońc KOSMOS

Czarna dziura J2245+3743 rozbłysła jak 10 bilionów Słońc

Astronomowie opisali najjaśniejszy i najdalszy rozbłysk związany z czarną dziurą, jaki dotąd zarejestrowano. Światło potrzebowało około 10 miliardów lat, by do nas dotrzeć, a w szczycie pojaśnienie świeciło jak 10…

NEXTOR2025-11-06

Mgławica niczym nietoperz na nowym zdjęciu VST KOSMOS

Mgławica niczym nietoperz na nowym zdjęciu VST

ESO pochwaliło się zdjęciem mgławicy przypominającej sylwetkę nietoperza, uchwyconej przez VLT Survey Telescope w Obserwatorium Paranal w Chile. Na jednym szerokim kadrze widać rozległy żłobek gazu i pyłu oddalony o…

NEXTOR2025-11-06

Czy sondy von Neumanna są już w pobliżu i jakie dają ślady STYL ŻYCIA

Czy sondy von Neumanna są już w pobliżu i jakie dają ślady

Samo­rep­li­kujące się sondy, zwane sondami von Neumanna, od lat pojawiają się w scenariuszach SETI jako najtańszy sposób na zbadanie Galaktyki. Nowa praca prof. Alexa Ellery’ego z Carleton University przypomina, że…

NEXTOR2025-11-06

Droga Mleczna faluje na obrzeżach co wykazały dane z sondy Gaia KOSMOS

Droga Mleczna faluje na obrzeżach co wykazały dane z sondy Gaia

Nowa analiza danych z sondy Gaia oraz bazy gwiazd pulsujących ujawniła w dysku Drogi Mlecznej olbrzymią falę poruszającą się na zewnątrz. Astronomowie zmierzyli pionowe ruchy tysięcy młodych gwiazd w zewnętrznych…

NEXTOR2025-11-05

Czy fale Alfvéna naprawdę rozgrzewają koronę Słońca? KOSMOS

Czy fale Alfvéna naprawdę rozgrzewają koronę Słońca?

Naukowcy ogłosili pierwsze bezpośrednie dowody na istnienie małoskalowych skrętnych fal Alfvéna w koronie słonecznej. To właśnie te fale, wędrując po liniach pola magnetycznego i niosąc plazmę ku górnym warstwom atmosfery…

NEXTOR2025-11-05

Czarne dziury w młodym kosmosie rosły szybciej, ale krótko KOSMOS

Czarne dziury w młodym kosmosie rosły szybciej, ale krótko

W centrum Drogi Mlecznej mamy czarną dziurę o masie ponad 4 mln Słońc, a w galaktykach takie obiekty są jeszcze większe, sięgające miliardów mas Słońca. Standardowa opowieść mówi, że rosną…

NEXTOR2025-11-05

ALMA pokazuje, że planety mogą powstawać szybciej niż sądziliśmy KOSMOS

ALMA pokazuje, że planety mogą powstawać szybciej niż sądziliśmy

ALMA od lat pokazuje, jak wyglądają dyski protoplanetarne, ale nowe obserwacje sugerują, że planety zaczynają powstawać jeszcze wcześniej, gdy gwiazdy są w stadium protogwiazd. Zespół kierowany przez dr Marię José…

NEXTOR2025-11-04

Dlaczego kometa 3I/ATLAS wygląda dziwnie i nie są to kosmici? KOSMOS

Dlaczego kometa 3I/ATLAS wygląda dziwnie i nie są to kosmici?

Kometa międzygwiazdowa 3I/ATLAS właśnie minęła peryhelium po drugiej stronie Słońca i znów wraca w zasięg teleskopów. To dopiero trzeci obiekt spoza naszego układu, jaki obserwujemy z bliska, i nic dziwnego,…

NEXTOR2025-11-04

Jak 25 lat Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zmieniło naukę KOSMOS

Jak 25 lat Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zmieniło naukę

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna ma już ćwierć wieku nieprzerwanej obecności ludzi na orbicie i stała się laboratorium, które realnie zmienia naukę. Od 1998 roku odwiedziło ją ponad 280 osób z 26…

NEXTOR2025-11-04

Czym jest kryształ czasu i jak działa w ciekłych kryształach NAUKA

Czym jest kryształ czasu i jak działa w ciekłych kryształach

Naukowcy z University of Colorado Boulder pokazali, że „kryształy czasu” mogą powstawać w zwykłych ciekłych kryształach, podobnych do tych z ekranów telefonów. Badacze umieścili cienką warstwę materiału z dodatkiem barwnika…

NEXTOR2025-11-03

Czym są kosmiczne pustki i jak naukowcy je naprawdę znajdują KOSMOS

Czym są kosmiczne pustki i jak naukowcy je naprawdę znajdują

Kosmiczne pustki to olbrzymie obszary, w których prawie nie ma galaktyk. Gdy astronomowie zaczęli rysować pierwsze głębokie mapy nieba pod koniec lat 70., zauważyli miejsca, gdzie wykresy były puste. Początkowo…

NEXTOR2025-11-03

Dlaczego kometa 3I/ATLAS rozjaśnia się tak szybko? KOSMOS

Dlaczego kometa 3I/ATLAS rozjaśnia się tak szybko?

Międzygwiezdna kometa 3I/ATLAS, trzeci znany przybysz spoza Układu Słonecznego, gwałtownie pojaśniała podczas zbliżania się do Słońca. Przez wiele tygodni była niemal dokładnie za naszą gwiazdą w stosunku do Ziemi, co…

NEXTOR2025-11-03

Aminokwasy z asteroid wzmacniają hipotezę panspermii KOSMOS

Aminokwasy z asteroid wzmacniają hipotezę panspermii

Nowe doniesienia o „ludzkim DNA” w pradawnym meteorycie brzmią sensacyjnie, ale sam artykuł opisuje coś bardziej przyziemnego i jednocześnie fascynującego: rosnącą wiarygodność hipotezy panspermii, według której składniki życia mogły dotrzeć…

NEXTOR2025-10-31

Chiron tworzy pierścienie – co oznacza to dla nauki KOSMOS

Chiron tworzy pierścienie – co oznacza to dla nauki

Astronomowie donoszą o wyjątkowo dynamicznej scenie w Układzie Słonecznym: wokół planetoidy–centaura Chiron najpewniej na naszych oczach formuje się układ pierścieni. Obiekt krąży między Jowiszem a Neptunem po eliptycznej orbicie i…

NEXTOR2025-10-31

Czy nowy strumień gwiazd przy M61 zmieni obraz kosmosu KOSMOS

Czy nowy strumień gwiazd przy M61 zmieni obraz kosmosu

Obserwatorium Very Rubin, które dopiero przygotowuje się do wielkiego przeglądu nieba LSST, już podczas zdjęć testowych z czerwca 2025 roku uchwyciło coś niezwykłego w gromadzie w Pannie. Na nowych ujęciach…

NEXTOR2025-10-31

Dlaczego pierwsze gwiazdy były podwójne i jak wpłynęły na kosmos KOSMOS

Dlaczego pierwsze gwiazdy były podwójne i jak wpłynęły na kosmos

Nowe badania sugerują, że pierwsze gwiazdy we Wszechświecie rodziły się parami. Zespół kierowany przez naukowców z Uniwersytetu w Tel Awiwie wraz z partnerami w ramach przeglądu BLOeM przeanalizował widma około…

NEXTOR2025-10-31

Samolot naddźwiękowy X-59 wykonał pierwszy lot bez huku NAUKA

Samolot naddźwiękowy X-59 wykonał pierwszy lot bez huku

Samolot naddźwiękowy X-59 powstał po to, by zmienić głośny huk w krótki, akceptowalny „stuk”. Wspólny zespół NASA i Lockheed Martin Skunk Works wykonał pierwszy lot tej maszyny, na razie z…

NEXTOR2025-10-30

Jak Jowisz ukształtował Układ Słoneczny i ocalił Ziemię KOSMOS

Jak Jowisz ukształtował Układ Słoneczny i ocalił Ziemię

Jowisz od dawna uchodzi za „strażnika” Układu Słonecznego, który swoim ogromnym ciężarem grawitacyjnym odchyla komety i asteroidy od wewnętrznych planet. Nowe badania zespołu z Rice University pokazują jednak, że jego…

NEXTOR2025-10-30

Jak Mars zyskał swoje księżyce Phobos i Deimos? KOSMOS

Jak Mars zyskał swoje księżyce Phobos i Deimos?

Mars ma dwa małe, nieregularne księżyce: Phobosa i Deimosa. Choć Ziemia zyskała swój Księżyc najpewniej po zderzeniu z protoplanetą Theia, historia satelitów Marsa wciąż budzi spory. Część naukowców uważa, że…

NEXTOR2025-10-29

Zderzenie czarnych dziur wstrząsnęło czasoprzestrzenią. Jedna z nich łamie wszystkie reguły KOSMOS

Zderzenie czarnych dziur wstrząsnęło czasoprzestrzenią. Jedna z nich łamie wszystkie reguły

Astronomowie po raz pierwszy „usłyszeli” dwie nowo narodzone czarne dziury — i odkryli, że jedna z nich przyszła na świat w sposób, jakiego dotąd nie widziano. Sygnały, zarejestrowane przez detektory…

NEXTOR2025-10-29

JWST pokazuje „nogi” Czerwonego Pająka – nowe szczegóły mgławicy NGC 6537 KOSMOS

JWST pokazuje „nogi” Czerwonego Pająka – nowe szczegóły mgławicy NGC 6537

Nowe zdjęcie Teleskopu Jamesa Webba odsłania wyjątkowe szczegóły Mgławicy Czerwony Pająk (NGC 6537) w Strzelcu. Instrument NIRCam uchwycił rozległe, „pajęcze” płaty gazu sięgające na kilka lat świetlnych oraz jasny, zakurzony…

NEXTOR2025-10-29

Biały karzeł sprzed 3 mld lat wciąż mieli asteroidy KOSMOS

Biały karzeł sprzed 3 mld lat wciąż mieli asteroidy

Stary biały karzeł, który powinien już dawno „uspokoić się” po gwałtownej młodości, wciąż pożera skały. Zespół astronomów wykrył, że oddalona o około 145 lat świetlnych gwiazda LSPM J0207+3331, mająca blisko…

NEXTOR2025-10-28

Majowie stworzyli kalendarz zaćmień dokładniejszy niż współczesne modele STYL ŻYCIA

Majowie stworzyli kalendarz zaćmień dokładniejszy niż współczesne modele

Ponad tysiąc lat temu astronomowie z cywilizacji Majów opracowali niezwykle precyzyjny system przewidywania zaćmień Słońca – i to bez teleskopów, zegarów czy komputerów. Nowe badania opublikowane w czasopiśmie Science Advances…

NEXTOR2025-10-28

NASA odkryła składniki życia poza Drogą Mleczną – dzięki Teleskopowi Jamesa Webba KOSMOS

NASA odkryła składniki życia poza Drogą Mleczną – dzięki Teleskopowi Jamesa Webba

Po raz pierwszy w historii naukowcy wykryli składniki życia poza naszą galaktyką. Zespół badaczy z NASA Goddard Space Flight Center, kierowany przez Martę Sewiło z Uniwersytetu Maryland, odkrył pięć złożonych…

NEXTOR2025-10-28

Czy obce cywilizacje żyją w centrum Drogi Mlecznej? Nowa teoria ma odpowiedź KOSMOS

Czy obce cywilizacje żyją w centrum Drogi Mlecznej? Nowa teoria ma odpowiedź

Od ponad pół wieku naukowcy próbują rozwiązać tzw. paradoks Fermiego – pytanie, dlaczego w ogromnym Wszechświecie nie obserwujemy śladów innych cywilizacji. Najnowsza teoria zaproponowana przez Chrisa Reissa i Justina Fenga…

NEXTOR2025-10-27

Kwantowa teleportacja przez internet stała się faktem – to początek nowej ery komunikacji NAUKA

Kwantowa teleportacja przez internet stała się faktem – to początek nowej ery komunikacji

Naukowcy po raz pierwszy dokonali kwantowej teleportacji przez internet. W 2024 roku zespół badaczy ze Stanów Zjednoczonych przesłał stan kwantowy światła na odległość ponad 30 kilometrów za pomocą istniejącej sieci…

NEXTOR2025-10-27

Supernowa Tycho zaskakuje naukowców – odkryto jej niezwykłe pochodzenie KOSMOS

Supernowa Tycho zaskakuje naukowców – odkryto jej niezwykłe pochodzenie

W 1572 roku na niebie pojawiła się nowa, niezwykle jasna gwiazda – tak jasna, że widoczna była nawet w dzień. Zjawisko to opisał duński astronom Tycho Brahe, a dziś wiemy,…

NEXTOR2025-10-27

Twój mózg wybiera jedzenie, zanim zdążysz o tym pomyśleć STYL ŻYCIA

Twój mózg wybiera jedzenie, zanim zdążysz o tym pomyśleć

Nasze mózgi podejmują decyzje żywieniowe, zanim jeszcze uświadomimy sobie, na co patrzymy. Najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie Appetite pokazują, że już po około 200 milisekundach od zobaczenia zdjęcia jedzenia mózg…

NEXTOR2025-10-24

Astronomowie odkryli obiekt o masie miliona Słońc, który jest całkowicie niewidzialny KOSMOS

Astronomowie odkryli obiekt o masie miliona Słońc, który jest całkowicie niewidzialny

Astronomowie odkryli coś, co waży tyle co milion Słońc — i jest całkowicie niewidzialne. Obiekt ten nie emituje żadnego światła, nie odbija promieniowania i nie wchodzi w żadne znane interakcje…

NEXTOR2025-10-24

Zęby z laboratorium? Przełom naukowców z Londynu może zmienić stomatologię MEDYCYNA

Zęby z laboratorium? Przełom naukowców z Londynu może zmienić stomatologię

Naukowcy coraz bliżej spełnienia jednego z marzeń stomatologii – wyhodowania prawdziwego ludzkiego zęba w laboratorium. Zamiast tytanowych implantów, które wymagają inwazyjnych zabiegów i nigdy nie dorównają naturalnemu zębowi, przyszłość może…

NEXTOR2025-10-24

Zagadkowa poświata gamma w centrum Galaktyki może zdradzać ciemną materię KOSMOS

Zagadkowa poświata gamma w centrum Galaktyki może zdradzać ciemną materię

W centrum Drogi Mlecznej od lat świeci zagadkowy nadmiar promieni gamma, który nie pasował do znanych źródeł. Jedno z wyjaśnień zakładało anihilację cząstek ciemnej materii, lecz hipoteza traciła na sile,…

NEXTOR2025-10-23

Drugi księżyc? Oto, czym naprawdę jest asteroida 2025 PN7 KOSMOS

Drugi księżyc? Oto, czym naprawdę jest asteroida 2025 PN7

Mimo głośnych nagłówków Ziemia wciąż ma tylko jeden księżyc. Zamieszanie wywołała asteroida 2025 PN7, odkryta na początku sierpnia przez zespół z University of Hawaii. Obiekt krąży po orbicie bardzo zbliżonej…

NEXTOR2025-10-23

Czy planety zależą od wieku galaktyki? KOSMOS

Czy planety zależą od wieku galaktyki?

Planety skaliste powstają z pyłu i gazu wzbogaconych przez kolejne pokolenia gwiazd, a to, jakie mają jądra i płaszcze, zależy od wieku galaktyki. Na początku historii Drogi Mlecznej dominowały pierwiastki…

NEXTOR2025-10-23

Europa Clipper i Hera wpadają w ogon międzygwiezdnej 3I/ATLAS KOSMOS

Europa Clipper i Hera wpadają w ogon międzygwiezdnej 3I/ATLAS

3I/ATLAS, trzeci znany obiekt międzygwiazdowy, zbliża się do Słońca i rozwija potężny warkocz z pary wodnej oraz jonów. Dwaj badacze, Samuel Grand i Geraint Jones, proponują wykorzystać ten moment, aby…

NEXTOR2025-10-22

Anomalia magnetyczna nad Atlantykiem wciąż rośnie KOSMOS

Anomalia magnetyczna nad Atlantykiem wciąż rośnie

Nad południowym Atlantykiem od lat rozciąga się obszar wyjątkowo słabego pola magnetycznego Ziemi, znany jako South Atlantic Anomaly. Najnowsze pomiary trzech satelitów misji ESA Swarm pokazują, że ta anomalia nadal…

NEXTOR2025-10-22

Niespodziewana reakcja na Tytanie HCN wiąże metan i etan KOSMOS

Niespodziewana reakcja na Tytanie HCN wiąże metan i etan

Tytan, największy księżyc Saturna, znów zaskakuje chemików i planetologów. W jego gęstej, azotowo-metanowej atmosferze oraz przy temperaturach około minus 180 stopni Celsjusza zachodzi proces, którego nie przewidywały podręczniki. Zespół dr…

NEXTOR2025-10-22

Niespodziewany skarb w pyle z dalekiej strony Księżyca KOSMOS

Niespodziewany skarb w pyle z dalekiej strony Księżyca

Chińska misja Chang’e-6 przyniosła z dalekiej strony Księżyca coś, czego nikt się nie spodziewał: mikroskopijne okruchy wyjątkowo kruchego meteorytu typu CI, jednego z najbogatszych w wodę materiałów w Układzie Słonecznym.…

NEXTOR2025-10-21

Wiatry na Marsie są znacznie silniejsze, niż myśleliśmy KOSMOS

Wiatry na Marsie są znacznie silniejsze, niż myśleliśmy

Naukowcy odkryli, że wiatr na Marsie jest znacznie silniejszy, niż dotychczas przypuszczano. Najnowsze badania przeprowadzone przez międzynarodowy zespół kierowany przez dr. Valentina Bickela z Uniwersytetu w Bernie wykazały, że prędkość…

NEXTOR2025-10-21

Naukowcy odkryli pozostałości proto Ziemi sprzed 4,5 miliarda lat KOSMOS

Naukowcy odkryli pozostałości proto Ziemi sprzed 4,5 miliarda lat

Naukowcy odkryli pierwsze bezpośrednie dowody na istnienie tzw. proto-Ziemi – pradawnej wersji naszej planety sprzed gigantycznego zderzenia, które doprowadziło do powstania Księżyca. Odkrycie to rzuca nowe światło na początki Układu…

NEXTOR2025-10-21

Pierwszy raz w historii astronomowie sfotografowali dwie czarne dziury krążące wokół siebie KOSMOS

Pierwszy raz w historii astronomowie sfotografowali dwie czarne dziury krążące wokół siebie

Po raz pierwszy w historii naukowcy uchwycili obraz dwóch supermasywnych czarnych dziur krążących wokół siebie. Zjawisko to zaobserwowano w kwazarze OJ287, położonym około 5 miliardów lat świetlnych od Ziemi w…

NEXTOR2025-10-20

Tajemniczy fragment rakiety spadł z nieba w Australii STYL ŻYCIA

Tajemniczy fragment rakiety spadł z nieba w Australii

Na pustyni Pilbara w zachodniej Australii znaleziono płonący obiekt, który prawdopodobnie spadł z kosmosu. Tajemniczą bryłę odkryli 18 października pracownicy kopalni, około 30 kilometrów od miasta Newman. Według policji z…

NEXTOR2025-10-20

Czy ciemna materia świeci w naszej galaktyce? KOSMOS

Czy ciemna materia świeci w naszej galaktyce?

Od kilkunastu lat astronomowie zastanawiają się nad dziwnym zjawiskiem w centrum Drogi Mlecznej. W tym miejscu kosmos świeci w promieniach gamma, których nie da się wyjaśnić znanymi procesami fizycznymi. Tajemnicze…

NEXTOR2025-10-20

Czarna dziura łamie reguły i niszczy gwiazdę poza centrum KOSMOS

Czarna dziura łamie reguły i niszczy gwiazdę poza centrum

Astronomów zaskoczył gwiezdny dramat w galaktyce oddalonej o około 650 mln lat świetlnych. Zaobserwowano tam zdarzenie TDE, czyli rozerwanie gwiazdy przez czarną dziurę, ale nie w jądrze galaktyki, gdzie zwykle…

NEXTOR2025-10-20

Czy zegar optyczny właśnie pobił rekord dokładności? NAUKA

Czy zegar optyczny właśnie pobił rekord dokładności?

Naukowcy z MIT i Harvardu zbudowali zegar optyczny, który przełamuje standardowy limit kwantowy dokładności. Wykorzystali splot kwantowy i tzw. wzmocnienie czasowo-odwracalne, aby wyciągnąć z atomów jeszcze więcej informacji o częstotliwości…

NEXTOR2025-10-17

Amatorzy astronomii pomogli znaleźć gigantyczne galaktyczne pierścienie KOSMOS

Amatorzy astronomii pomogli znaleźć gigantyczne galaktyczne pierścienie

Trzy niezwykle ogromne, pierścieniowe galaktyki radiowe zostały odkryte daleko poza Drogą Mleczną, a za ich znalezieniem stoją nie tylko zawodowi astronomowie, ale także entuzjaści nauki z całego świata. To właśnie…

NEXTOR2025-10-17

Skąd według naukowców wziął się lód na Marsie? KOSMOS

Skąd według naukowców wziął się lód na Marsie?

Nowe symulacje klimatyczne wskazują, że to nie lodowce, lecz wulkany mogły sprowadzić lód na Marsa. Zespół badaczy z Arizona State University, kierowany przez Sairę Hamid, przeanalizował erupcje sprzed 4 miliardów…

NEXTOR2025-10-16

Przełom w transplantologii nerka dla każdego biorcy MEDYCYNA

Przełom w transplantologii nerka dla każdego biorcy

Uniwersalna nerka ma szansę odblokować kolejki do przeszczepów i zmniejszyć liczbę zgonów wśród chorych z grupą O. Zespół badaczy z Kanady i Chin zastosował enzymy, które „ścinały” z powierzchni naczyń…

NEXTOR2025-10-16

Jak powstają relatywistyczne dżety czarnych dziur? KOSMOS

Jak powstają relatywistyczne dżety czarnych dziur?

Relatywistyczne dżety z serc galaktyk od lat rozpalały wyobraźnię astronomów, ale dopiero teraz zyskujemy spójny obraz tego, jak powstają. Zespół teoretyków z Uniwersytetu Goethego we Frankfurcie, kierowany przez prof. Luciano…

NEXTOR2025-10-16

Gdy czarne dziury łamią reguły: wydłużone orbity ujawniają burzliwą przeszłość KOSMOS

Gdy czarne dziury łamią reguły: wydłużone orbity ujawniają burzliwą przeszłość

Kiedy dwie czarne dziury krążą wokół siebie w odosobnieniu, fale grawitacyjne stopniowo „wygładzają” ich orbitę. Dlatego w końcowej fazie, gdy sygnał trafia do detektorów LIGO i Virgo, oczekujemy niemal idealnego…

NEXTOR2025-10-16

Koronalny deszcz wyjaśniony: zmienny skład pierwiastków przyspiesza chłodzenie plazmy KOSMOS

Koronalny deszcz wyjaśniony: zmienny skład pierwiastków przyspiesza chłodzenie plazmy

Korona Słońca to skrajnie gorące środowisko – powyżej miliona stopni Celsjusza – a mimo to podczas rozbłysków obserwujemy tam „deszcz” chłodnego plazmowego materiału. Ten koronalny deszcz to strugi skondensowanej plazmy…

NEXTOR2025-10-16

Słoneczne tornada mogą wywoływać groźne burze geomagnetyczne na Ziemi KOSMOS

Słoneczne tornada mogą wywoływać groźne burze geomagnetyczne na Ziemi

Słoneczne tornada mogą być brakującym ogniwem w prognozowaniu kosmicznej pogody. Nowe, wysokorozdzielcze symulacje pokazują, że gdy potężna erupcja ze Słońca zderza się z wolniejszym wiatrem słonecznym, powstaje rój wirujących „lin”…

NEXTOR2025-10-16

Czy Kosmiczny Teleskop Webba znalazł brakujące ogniwo między gwiazdami a czarnymi dziurami? KOSMOS

Czy Kosmiczny Teleskop Webba znalazł brakujące ogniwo między gwiazdami a czarnymi dziurami?

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) mógł właśnie dostarczyć najmocniejszego dowodu na istnienie tzw. „ciemnych gwiazd” – obiektów, które do tej pory istniały jedynie w teorii. Jeśli odkrycie się potwierdzi, może…

NEXTOR2025-10-14

Rdzenni Amerykanie i kosmici? Niezwykła historia o „Ludziach z Plejad” powraca STYL ŻYCIA

Rdzenni Amerykanie i kosmici? Niezwykła historia o „Ludziach z Plejad” powraca

Zanim świat usłyszał o incydencie w Roswell, rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej mieli już własne opowieści o istotach z nieba. Wśród nich znajdowała się legenda o „Ludziach z Plejad”, którzy przybyli…

NEXTOR2025-10-14

Nowy algorytm sprawia, że teleskopy na Ziemi widzą jak Hubble w kosmosie KOSMOS

Nowy algorytm sprawia, że teleskopy na Ziemi widzą jak Hubble w kosmosie

Matematycy z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa opracowali algorytm, który może całkowicie odmienić astronomię obserwacyjną. Dzięki niemu teleskopy naziemne zyskują zdolność tworzenia obrazów niemal tak wyraźnych jak te z kosmosu, zachowując przy…

NEXTOR2025-10-14

NASA wyznaczyła datę pierwszego lotu na Księżyc od 50 lat KOSMOS

NASA wyznaczyła datę pierwszego lotu na Księżyc od 50 lat

Po ponad pięćdziesięciu latach przerwy ludzie znów polecą na Księżyc. NASA oficjalnie ogłosiła datę misji Artemis II, która ma wystartować w kwietniu 2026 roku. To będzie pierwszy załogowy lot w…

NEXTOR2025-10-10

Astronomowie odkryli najczystszą gwiazdę w kosmosie – i jest bliżej, niż myślisz KOSMOS

Astronomowie odkryli najczystszą gwiazdę w kosmosie – i jest bliżej, niż myślisz

Astronomowie odkryli jedną z najbardziej pierwotnych gwiazd w naszej części kosmosu. Obiekt o nazwie SDSS J0715-7334, znajdujący się w Wielkim Obłoku Magellana, zaskoczył naukowców swoim niemal „czystym” składem chemicznym. Jest…

NEXTOR2025-10-10

Dlaczego ciemna strona Księżyca jest naprawdę chłodna? KOSMOS

Dlaczego ciemna strona Księżyca jest naprawdę chłodna?

Nowe badania przynoszą przełom w zrozumieniu tajemnic Księżyca. Zespół naukowców z Chin, przy współpracy z badaczami z Uniwersytetu w Londynie i Shandong, potwierdził, że tzw. „ciemna strona” Księżyca jest również…

NEXTOR2025-10-10

Fizycy przewidują koniec Wszechświata! KOSMOS

Fizycy przewidują koniec Wszechświata!

Nowe obliczenia fizyków sugerują, że Wszechświat nie będzie istniał wiecznie. Zgodnie z najnowszym modelem opracowanym przez naukowców z Hiszpanii, Chin i USA, rozszerzanie się kosmosu zakończy się za około 11…

NEXTOR2025-10-09

Naukowcy stworzyli lek, który spowalnia starzenie na poziomie komórkowym NAUKA

Naukowcy stworzyli lek, który spowalnia starzenie na poziomie komórkowym

Naukowcy opracowali nową klasę leku, który może spowalniać proces starzenia się organizmu na poziomie komórkowym. Odkrycie, dokonane przez badaczy z Queen Mary University of London, opiera się na eksperymentach z…

NEXTOR2025-10-09

Najczystsza gwiazda we Wszechświecie odkryta w naszej galaktycznej okolicy KOSMOS

Najczystsza gwiazda we Wszechświecie odkryta w naszej galaktycznej okolicy

Astronomowie odkryli najczystszą pod względem składu chemicznego gwiazdę, jaką kiedykolwiek zaobserwowano — i to w naszej kosmicznej okolicy. Gwiazda SDSS J0715-7334, znajdująca się w halo Wielkiego Obłoku Magellana, zawiera tak…

NEXTOR2025-10-09

ESA pokazuje hipnotyzujący lot nad 1000-milowym labiryntem na Marsie KOSMOS

ESA pokazuje hipnotyzujący lot nad 1000-milowym labiryntem na Marsie

Europejska Agencja Kosmiczna zaprezentowała hipnotyzujące wideo, które pozwala „przelecieć” nad jednym z najbardziej niezwykłych miejsc na Marsie. Nowa animacja stworzona z danych sondy Mars Express przenosi widza w sam środek…

NEXTOR2025-10-08

Nobel z fizyki 2025 za przeniesienie mechaniki kwantowej do świata technologii NAUKA

Nobel z fizyki 2025 za przeniesienie mechaniki kwantowej do świata technologii

Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki trafiła do trzech naukowców, którzy udowodnili, że prawa mechaniki kwantowej można przenieść ze świata cząstek elementarnych do skali widocznej gołym okiem. Laureatami zostali John…

NEXTOR2025-10-08

Nowe dane z ESO ujawniają prawdziwą masę rekordowego kwazara J0529 KOSMOS

Nowe dane z ESO ujawniają prawdziwą masę rekordowego kwazara J0529

Nowe obserwacje największego znanego kwazara we Wszechświecie zmusiły naukowców do ponownego przeliczenia jego masy — i wynik zaskoczył wszystkich. Obiekt J0529, położony 12,5 miliarda lat świetlnych od Ziemi, okazał się…

NEXTOR2025-10-08

Łazik Perseverance uchwycił obiekt 3I/ATLAS przelatujący obok Marsa KOSMOS

Łazik Perseverance uchwycił obiekt 3I/ATLAS przelatujący obok Marsa

Kosmiczna niespodzianka w pobliżu Marsa. Łazik NASA Perseverance zarejestrował niezwykły obiekt przelatujący przez Układ Słoneczny. Zdaniem astronomów to 3I/ATLAS – trzeci w historii znany obiekt międzygwiazdowy, który przybył spoza naszego…

NEXTOR2025-10-07

Jak organizm broni się sam przed sobą – odkrycie, które dało Nobla MEDYCYNA

Jak organizm broni się sam przed sobą – odkrycie, które dało Nobla

Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny trafiła do trójki naukowców, którzy rozwiązali jedną z największych zagadek biologii: jak nasz organizm zapobiega temu, by układ odpornościowy nie zwrócił się…

NEXTOR2025-10-07

Webb uchwycił osiem niezwykłych soczewek grawitacyjnych w jednym kadrze KOSMOS

Webb uchwycił osiem niezwykłych soczewek grawitacyjnych w jednym kadrze

Najnowsze zdjęcia z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba po raz kolejny zachwyciły naukowców i miłośników astronomii. Europejska Agencja Kosmiczna opublikowała osiem niezwykłych fotografii przedstawiających zjawisko soczewkowania grawitacyjnego – efekt, w którym…

NEXTOR2025-10-07

Naukowcy odkryli, co naprawdę rozświetliło Wszechświat po Wielkim Wybuchu KOSMOS

Naukowcy odkryli, co naprawdę rozświetliło Wszechświat po Wielkim Wybuchu

Po miliardach lat tajemnica narodzin światła we Wszechświecie wreszcie zaczyna się rozjaśniać. Dzięki obserwacjom wykonanym przez teleskopy Hubble’a i Jamesa Webba naukowcy odkryli, że to nie ogromne galaktyki ani czarne…

NEXTOR2025-10-06

Czy bakterie w jelitach mogą decydować, kiedy zasypiamy? MEDYCYNA

Czy bakterie w jelitach mogą decydować, kiedy zasypiamy?

Naukowcy odkryli, że fragmenty bakterii bytujących w naszych jelitach mogą mieć wpływ na to, kiedy czujemy senność. Badacze z Uniwersytetu Stanowego w Waszyngtonie zauważyli, że drobne cząstki pochodzące ze ścian…

NEXTOR2025-10-06

Czy wirtualne cząstki naprawdę istnieją i co mówią o naturze rzeczywistości? NAUKA

Czy wirtualne cząstki naprawdę istnieją i co mówią o naturze rzeczywistości?

Choć fizycy nie potrafią ich zaobserwować, bez nich nie byliby w stanie wyjaśnić, jak działa rzeczywistość. Wirtualne cząstki – matematyczne narzędzie stworzone przez Richarda Feynmana – to jeden z najbardziej…

NEXTOR2025-10-06

Fosfina odkryta w atmosferze brązowego karła Wolf 1130C zaskakuje naukowców KOSMOS

Fosfina odkryta w atmosferze brązowego karła Wolf 1130C zaskakuje naukowców

Fosfina, cząsteczka uznawana przez astrobiologów za potencjalny sygnał życia, ponownie wywołała zamieszanie. Tym razem wykryto ją w atmosferze brązowego karła Wolf 1130C, oddalonego o 54 lata świetlne od Ziemi. Obiekt…

NEXTOR2025-10-03

Naukowcy odkryli ślady gigantycznego oceanu na księżycu Urana KOSMOS

Naukowcy odkryli ślady gigantycznego oceanu na księżycu Urana

Ariel, czwarty co do wielkości księżyc Urana, mógł w odległej przeszłości skrywać pod swoją lodową skorupą ocean o głębokości nawet 170 km. Do takich wniosków doszli naukowcy z Planetary Science…

NEXTOR2025-10-03

Cassini odkrywa nowe cząsteczki organiczne na Enceladusie KOSMOS

Cassini odkrywa nowe cząsteczki organiczne na Enceladusie

Enceladus, lodowy księżyc Saturna, od lat fascynuje naukowców swoimi gejzerami wyrzucającymi wodę i lód w przestrzeń. Dzięki misji Cassini, która badała system Saturna przez 13 lat, wciąż powstają nowe publikacje.…

NEXTOR2025-10-03

Chmury Wenus to w 60% woda – nowe odkrycie z danych Pioneera KOSMOS

Chmury Wenus to w 60% woda – nowe odkrycie z danych Pioneera

Nowa analiza archiwalnych danych z misji Pioneer, która w latach 70. badała Wenus, przyniosła zaskakujący wniosek – chmury tej planety w większości składają się z wody. Odkrycie to rzuca nowe…

NEXTOR2025-10-02

Czy pierwsze gwiazdy powstały w podgrzanym Wszechświecie? KOSMOS

Czy pierwsze gwiazdy powstały w podgrzanym Wszechświecie?

Najnowsze badania zespołu z Międzynarodowego Centrum Radioastronomii (ICRAR) sugerują, że Wszechświat nie był tak zimny, jak dotąd przypuszczano, gdy pojawiały się pierwsze gwiazdy. Astronomowie polowali na sygnał z tzw. Epoki…

NEXTOR2025-10-02

Czy Księżyc czeka kolizja z asteroidą 2024 YR4? KOSMOS

Czy Księżyc czeka kolizja z asteroidą 2024 YR4?

Astronomowie ostrzegają, że w 2032 roku może dojść do niezwykłego zdarzenia – zderzenia asteroidy z Księżycem. Obiekt oznaczony jako 2024 YR4, odkryty niedawno przez obserwatoria, ma niewielką szansę – około…

NEXTOR2025-10-02

Czy jasne galaktyki radiowe to ślad cywilizacji pozaziemskich? KOSMOS

Czy jasne galaktyki radiowe to ślad cywilizacji pozaziemskich?

Od dziesięcioleci naukowcy zajmujący się poszukiwaniem inteligencji pozaziemskiej (SETI) nasłuchują kosmosu w poszukiwaniu sygnałów radiowych. Pierwsze próby rozpoczęto już w 1960 roku w ramach Projektu Ozma, a dziś największym przedsięwzięciem…

NEXTOR2025-10-01

Rozbłysk gamma ujawnił ukryte serce magnetara KOSMOS

Rozbłysk gamma ujawnił ukryte serce magnetara

Rozbłyski gamma to jedne z najbardziej energetycznych zjawisk we Wszechświecie. W ciągu kilku sekund potrafią uwolnić więcej energii niż Słońce w całym swoim dziesięciomiliardowym życiu, przyćmiewając blask całych galaktyk. Są…

NEXTOR2025-10-01

Czy Księżyc pomoże odkryć, z czego zbudowana jest ciemna materia KOSMOS

Czy Księżyc pomoże odkryć, z czego zbudowana jest ciemna materia

Ciemna materia pozostaje jedną z największych zagadek współczesnej fizyki. Choć stanowi około 80 procent całej materii we Wszechświecie, nie możemy jej zobaczyć ani bezpośrednio wykryć, ponieważ nie emituje ani nie…

NEXTOR2025-10-01

Kepler odkrywa prawdziwe źródło sygnału z KOI-1755 KOSMOS

Kepler odkrywa prawdziwe źródło sygnału z KOI-1755

Kosmiczny teleskop Keplera, wystrzelony w 2009 roku, całkowicie odmienił astronomię, odkrywając tysiące egzoplanet w ponad 150 tysiącach układów gwiezdnych. Dzięki metodzie tranzytu, polegającej na obserwowaniu spadków jasności gwiazd, gdy planety…

NEXTOR2025-09-30

Czy pas planetoid zniknie z Układu Słonecznego szybciej niż sądziliśmy? KOSMOS

Czy pas planetoid zniknie z Układu Słonecznego szybciej niż sądziliśmy?

Pas planetoid między Marsem a Jowiszem od dawna uważany jest za pozostałość po planecie, która nigdy się nie uformowała. Gdy 4,6 miliarda lat temu rodził się Układ Słoneczny, materia w…

NEXTOR2025-09-30

Naukowcy sprawdzają, czy wybuch czarnej dziury stworzył rekordowe neutrino KOSMOS

Naukowcy sprawdzają, czy wybuch czarnej dziury stworzył rekordowe neutrino

W lutym sieć detektorów neutrino KM3NeT, działająca w basenie Morza Śródziemnego, ogłosiła odkrycie cząstki o rekordowo wysokiej energii. Neutrino, zwane „cząstką-duchem”, należy do najczęściej występujących w kosmosie, ale jednocześnie jest…

NEXTOR2025-09-30

Jak można zmierzyć jednocześnie pozycję i pęd cząstki bez łamania fizyki KOSMOS

Jak można zmierzyć jednocześnie pozycję i pęd cząstki bez łamania fizyki

Fizycy z Australii zaprezentowali eksperyment, który otwiera nowy sposób patrzenia na słynne prawo Heisenberga. Zgodnie z zasadą nieoznaczoności nie można jednocześnie zmierzyć dokładnej pozycji i pędu cząstki, ponieważ jedno pomiar…

NEXTOR2025-09-29

Naukowcy zbudowali komputer kwantowy z 6100 kubitami NAUKA

Naukowcy zbudowali komputer kwantowy z 6100 kubitami

Świat komputerów kwantowych właśnie przesunął granicę możliwości. Zespół fizyków z California Institute of Technology stworzył procesor zawierający aż 6100 kubitów – to sześciokrotnie więcej niż dotychczasowe rekordy, które oscylowały wokół…

NEXTOR2025-09-29

Czy GW190521 to zderzenie czarnych dziur, czy echo z innego wszechświata? KOSMOS

Czy GW190521 to zderzenie czarnych dziur, czy echo z innego wszechświata?

W maju 2019 roku detektory LIGO i Virgo zarejestrowały niezwykłe zaburzenie czasoprzestrzeni. Sygnał, nazwany GW190521, trwał zaledwie jedną dziesiątą sekundy i nie przypominał charakterystycznych „ćwierknięć” powstających podczas łączenia się czarnych…

NEXTOR2025-09-29

Shag Harbour i Shelburne – dwie największe tajemnice UFO w Kanadzie NAUKA

Shag Harbour i Shelburne – dwie największe tajemnice UFO w Kanadzie

Jesienią 1967 roku mieszkańcy kanadyjskiego Shag Harbour zobaczyli dziwne pomarańczowe światła spadające do Atlantyku. Wzięli je za katastrofę lotniczą i wezwali służby. Straż przybrzeżna na miejscu znalazła jedynie żółtą pianę…

NEXTOR2025-09-26

Wstrząśnienie mózgu w dzieciństwie może powodować trwałe zmiany w mózgu MEDYCYNA

Wstrząśnienie mózgu w dzieciństwie może powodować trwałe zmiany w mózgu

Nowe badania pokazują, że skutki dziecięcego wstrząśnienia mózgu mogą być znacznie poważniejsze, niż do tej pory sądzono. Zespół naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside odkrył, że nawet jeśli objawy urazu…

NEXTOR2025-09-26

Na Księżycu mogą znajdować się gigantyczne złoża platyny i wody KOSMOS

Na Księżycu mogą znajdować się gigantyczne złoża platyny i wody

Księżyc od dawna postrzegany jest jako kluczowy cel eksploracji kosmicznej, ale nowe badania sugerują, że może on kryć także ogromne bogactwa naturalne. Zespół astronomów pod kierownictwem Jayantha Chennamangalama wyliczył, że…

NEXTOR2025-09-26

NASA uruchamia misję IMAP, by zbadać granice kosmicznej bańki wokół Układu Słonecznego KOSMOS

NASA uruchamia misję IMAP, by zbadać granice kosmicznej bańki wokół Układu Słonecznego

NASA rozpoczęła nową misję, która może odpowiedzieć na jedną z największych zagadek kosmosu – czym naprawdę jest gigantyczna bańka otaczająca Układ Słoneczny. To heliosfera, obszar kształtowany przez wiatr słoneczny, który…

NEXTOR2025-09-25

Naukowcy sprawdzili, czy wokół gwiazd typu M mogą istnieć egzoplanety podobne do Tytana Bez kategorii

Naukowcy sprawdzili, czy wokół gwiazd typu M mogą istnieć egzoplanety podobne do Tytana

Czy w kosmosie mogą istnieć planety podobne do Tytana, największego księżyca Saturna, ale krążące w strefie życia swoich gwiazd? Najnowsze badania wskazują, że takie światy – nazwane „exo-Titans” – mogą…

NEXTOR2025-09-25

NASA ogłasza datę startu misji Artemis II – pierwszy lot na Księżyc od 50 lat KOSMOS

NASA ogłasza datę startu misji Artemis II – pierwszy lot na Księżyc od 50 lat

Po ponad pięćdziesięciu latach od ostatniej podróży człowieka poza niską orbitę Ziemi NASA szykuje się do kolejnego wielkiego kroku. Agencja zapowiedziała, że już w lutym przyszłego roku może wystartować misja…

NEXTOR2025-09-25

Fizycy odkryli kryształy, które powstają nie w przestrzeni, lecz w czasie NAUKA

Fizycy odkryli kryształy, które powstają nie w przestrzeni, lecz w czasie

Naukowcy z Wiednia dokonali przełomowego odkrycia w fizyce kwantowej – zidentyfikowali dwa nowe rodzaje tzw. ciągłych kryształów czasowych. W odróżnieniu od zwykłych kryształów, które tworzą uporządkowane struktury w przestrzeni, te…

NEXTOR2025-09-24

Hubble odkrył białego karła pożerającego lodowy świat podobny do Plutona KOSMOS

Hubble odkrył białego karła pożerającego lodowy świat podobny do Plutona

Teleskop Hubble’a po raz kolejny dostarczył niezwykłych danych o losach odległych układów planetarnych. Astronomowie zaobserwowali białego karła, czyli wypaloną gwiazdę, która pochłania fragment obiektu przypominającego Plutona. Zjawisko to rozgrywa się…

NEXTOR2025-09-24

Naukowcy odkryli ślady wody na Ryugu sprzed miliarda lat KOSMOS

Naukowcy odkryli ślady wody na Ryugu sprzed miliarda lat

Nowe badania próbek asteroidy Ryugu, przywiezionych na Ziemię przez japońską sondę Hayabusa2, przyniosły zaskakujące odkrycie. Okazuje się, że w tej kosmicznej skale woda płynęła ponad miliard lat po jej uformowaniu,…

NEXTOR2025-09-24

Nowy krok ku komputerom kwantowym – splątanie w krzemie na 20 nm NAUKA

Nowy krok ku komputerom kwantowym – splątanie w krzemie na 20 nm

Albert Einstein nazywał splątanie kwantowe „upiornym działaniem na odległość”. Dziś to zjawisko nie jest już sensacją, lecz fundamentem rozwoju komputerów kwantowych. Właśnie ono pozwala tym maszynom wykonywać obliczenia, z którymi…

NEXTOR2025-09-23